Бүгінде мемлекет тарапынан ауыл шаруашылығын өркендетуге баса назар аударылып отырғаны белгілі. Республика көлемінде түрлі бағдарламалар іске қосылып, кәсіпкерлерге қолдау көрсетілуде. Айталық, саланы дамытуға «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» акционерлік қоғамы да өз үлесін қосып келеді. Ауыл кәсіпкерлеріне жеңілдетілген несие берумен айналысатын қордың Семей қаласындағы бөлімшесі 2013 жылы ашылған. Жуырда аталмыш акционерлік қоғамның Шығыс Қазақстан филиалындағы бөлім басшысының орынбасары Жанат Какимановамен сұхбаттасудың сәті түскен еді.
– Жанат Ғабдулғайқызы, «Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ-ның негізгі бағыты жайлы айта кетсеңіз. Ауыл кәсіпкерлері тарапынан жеңілдетілген несие алуға сұраныс көп пе?
Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қорының негізгі мақсаты – ауыл кәсіпкерлеріне қолдау көрсетіп, жеңілдетілген несие беру. Қордың Шығыс Қазақстан филилалы Өскемен қаласында орналасқандықтан, Семей бөлімшесі Бородулиха, Абай, Бесқарағай, Жарма аудандарымен және Семей қаласына қарасты ауылдық округтермен ғана жұмыс істейді.
Қор ауыл кәсіпкерлерін, өз қаржысымен қатар, 2017-2021 жылдарға арналған Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы бойынша тартылған қаржыдан да несиелейді. Сонымен қатар біз Кәсіпкерлік палатасымен және ауыл шаруашылығы басқармасымен тығыз байланыстамыз.
Осы күнге дейін Семей өңірі бойынша 24 азамат 75 млн. теңгеге несие алды. Аталған 24 азаматтың барлығы кәсіптерін енді бастағандықтан, Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы арқылы несиелендірілді.
Жалпы, Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры жылына 6 пайыздық мөлшерлемемен алты жылға дейінгі мерзімге несие береді. Бізде қарызды ай сайын жауып отыру міндетті емес. Клиент өз мүмкіндігіне қарай тиімді уақытты таңдайды. Ай немесе тоқсан аралатып, яки жылына екі рет қарыздың белгілі мөлшерін төлеуі мүмкін. Кәсіпкер аяғынан тік тұрып кетуі үшін, 24 айға дейін жеңілдетілген несие қарастырылған.
Несие алуға сұраныс көп деп айта алмаймын. Себебі ауыл тұрғындарының көпшілігі мұндай бағдарламалардан бейхабар. Қазір халыққа түсіндіру жұмыстарын қолға алдық.
– «Сыбаға» бағдарламасына кеңірек тоқталып кетсеңіз…
– Қазір, негізінен, асыл тұқымды ірі қара мал өсірушілерге арналған «Сыбаға» бағдарламасымен жұмыс істеудеміз. Бұл бағдарлама аясында әзірге үш азамат несие алды. Бағдарламаның ерекшелігі – кәсіпкер 70 миллион теңгеге дейін несие ала алады. Қайтару мерзімі 15 жыл. 30 ай жеңілдік кезеңі қарастырылған. Яғни кәсіпкерге осы уақыт аралығында ешқандай қаржы төлемесе де болады. Ал кепілге қоятын жылжитын немесе жылжымайтын мүлік сомасы қарыздың жалпы сомасының 25%-нан кем болмауы шарт. Айта кету керек, «Сыбаға» бағдарламасы бойынша тек ірі қара емес, техника мен жем-шөп алуға да болады. Берілген қарыз жүз пайыз кепілдендіріледі.
Аталмыш бағдарламамен несие алушының шабындық немесе егіндік жері болуы керек. Яғни кәсіпкердің ірі қара малын ұстауға жағдайы болуы тиіс. Ал Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы кәсібін енді бастаған немесе салада жүргеніне 3 жыл толмаған кәсіпкерлерге арналады. Азамат жеке кәсіпкер ретінде биыл ғана тіркелген болса, жоғарыда аталған бағдарлама бойынша үйін немесе жылжымалы мүлігін кепілге қою арқылы несие ала алады. Бірақ оның міндетті түрде қора-жайы болуы керек.
– Ауыл шаруашылығының басқа салаларына арналған бағдарламалар бар ма?
– Біз тек мал шаруашылығы бағытында жұмыс істемейміз. «Ынтымақ» бағдарламасы аясында ет, сүт, жеміс-көкөніс өнімдерін өндіру және сату жөніндегі кооперативтердің дамуына, «Береке» аясында отбасылық мал бордақылау алаңдарына, «Игілік» бойынша мал мен құстың басын сатып алу мен көбейтуге, «Ырыс» бойынша отбасылық сүтті-тауарлы фермаларға несие беріледі. «Кәсіпкер» бағдарламасы аясында азаматтар техникалар мен кәсібіне қажетті құрал-жабдықтар сатып алуға қол жеткізе алады.
Айта кету керек, несие алғысы келетін тұрғындар алдымен қалалық Жұмыспен қамту орталығына баруы керек. Себебі біз клиенттерді осы орталықтың жолдамасы арқылы ғана қабылдаймыз. Семейге қарасты ауылдық округтердегі азаматтар Семей қаласының Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар орталығына, өзге аудандар өз орталықтарына барады. Азаматтар «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасы арқылы кәсіпкерлік негіздері бойынша білімдерін жетілдіріп, сертификат алады.
Нәтижелі жұмыспен қамту және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасы арқылы «Кәсіпкер» бағдарламасымен 6 млн. теңгеге дейін, «Игілік» бағдарламасымен 4 млн. теңгеге дейін несие беріледі. Ал Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры «Кәсіпкер» бағдарламасымен 17 миллион теңгеге дейін несие бере алады.
Сөз соңында ауыл азаматтарын Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры арқылы өз кәсібін ашуға шақырамыз. Біздің Семей қаласындағы мекенжайымыз: Мәңгілік ел көшесі, 9; 2-қабат, 204-кабинет. Байланыс телефондары: 36-28-37; 36-25-97.
-Әңгімеңізге рақмет.
Сұхбаттасқан Жадыра ТӨЛЕГЕНҚЫЗЫ.
