ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында «Тарифті инвестицияға айырбастау» бағдарламасының іске асырылу барысы қаралды.
ҚР Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров «Тарифті инвестицияларға айырбастау» бағдарламасын іске асыру туралы баяндады.
«Қазақстандықтарды жылумен, электр энергиясымен, сумен және басқа да коммуналдық қызметтермен үздіксіз қамтамасыз ету үшін еліміздегі тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық инфрақұрылымының қазіргі жай-күйін жаңарту қажет. Сондай-ақ, осы саладағы еңбекақысы жылдар бойы көтерілмеген білікті мамандардың сыртқа кетіп жатқанын көріп отырмыз. Осы мәселелерді шешу үшін министрлік «Тарифты инвестицияға айырбастау» бағдарламасын жүзеге асыруда. Оған сәйкес 2023-2029 жылдарға 62 мың шақырым инженерлік желілерді жаңғыртуға бағытталған шамамен 3 трлн теңге инвестиция тарту көзделген. Біздің есептеуімізше, бұл 2029 жылға қарай желілердің тозуын 20% төмендетуге мүмкіндік береді», — деді министр.
Алдыңғы 2009-2015 жылдардағы «Тарифті инвестицияларға айырбастау» бағдарламасы энергетика саласы объектілерінің инвестициялық тартымдылығын арттыру арқылы электр энергиясын өндіруді дамытуға ғана бағытталған болатын.
«Қазіргі бағдарламаның бағыты айтарлықтай кең. Мәселен, ол электр энергиясын өндіруді дамытуға ғана емес, барлық коммуналдық қызметтерді тұтынушыға жеткізуге, яғни желілерді дамытуға бағытталған. Сонымен қатар, жаңа тарифтік саясатта тұтынушылардың мүдделерін қорғап, негізделген бағамен сапалы қызмет көрсету – басты назарда. 2023 жылы 5,8 мың км инженерлік желілерді жөндеуге шамамен 250 млрд теңгеге инвестиция тарту жоспарлануда», — деді Ә. Қуантыров.
Бұдан басқа, биыл электр энергиясын өндіруге тарифтің, кәсіпорын қызметкерлерінің жалақысының, тауарлық газдың көтерме бағасының және көмір, мазут, жанармай сияқты стратегиялық тауарлар құнының өсуі тарифтер деңгейіне әсер ететін қосымша факторлар болуда.
«2023 жылдың екінші тоқсанында министрлік 1 шілдеден бастап тарифтер мен инвестициялық бағдарламаларды өзгертуге 212 өтінімді қысқа мерзімде бекітті. Нәтижесінде, тұтынушылар мен кәсіпорындар мүдделерінің теңгерімін ескеріп, коммуналдық қызметтер тарифтерінің өзгеруі қалыпты болып, орташа есеппен 10-30% құрайды. Бұл ретте халықтың осал топтары коммуналдық төлемдер үшін шығындардың бір бөлігіне өтемақы беру есебінен әкімдіктердің коммуналдық қызметтерге ақы төлеу жөніндегі көмегіне сүйене алады», — деді министр.
Сондай-ақ, бүкіл инженерлік инфрақұрылымның тозу деңгейі қызыл аймақ; сары аймақ; жасыл аймақ болып үш тәуекелдік топқа бөлінген. Осылайша, жылумен жабдықтауда желілердің тозу деңгейі жоғары қызыл аймақтағы кәсіпорындар үшін инвестицияларды тарту басым тәртіппен жүргізіледі.
ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайылов елімізде тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығындағы инфрақұрылым жағдайы өте күрделі болып отырғанын тап өтті.
«Оны жақында ғана Маңғыстау атом энергетикалық комбинатында болған апаттан да анық байқадық. Апат салдарынан Маңғыстау және Атырау облыстары жарықсыз қалды. Екі өңірдегі ірі өнеркәсіп орындары айтарлықтай зиян шекті, олардың көпшілігі 2 тәуліктен астам уақыт жұмыс істемей тұрды. Атыраудағы мұнай өңдеу зауыты тек үшінші тәулікте ғана іске қосылды», — деп атап өтті Премьер-Министр.
Оның айтуынша, өткен жылыту маусымы да шұғыл шешуді қажет ететін проблемалардың көп екенін көрсетті.
«Барлық инфрақұрылым объектілерінің тұрақты жұмысын қамтамасыз ету үшін ауқымды инвестиция қажет. Себебі оларды ң көпшілігі өткен ғасырдың ортасынан бері жұмыс істеп келеді. Сондықтан тіршілікке қажетті жүйелерді тиімді жаңғырту және күрделі жөндеу үшін «Тарифті инвестицияға айырбастау» қағидаты ұсынылды. Бұл тәсіл энергия ұйымдарының қолданыстағы активтерін қайта жаңғыртуға және кеңейтуге, энергия жүйесі жұмысының сенімділігін арттыруға және жабдықтардың тозуын азайтуға мүмкіндік береді», — деді Үкімет басшысы.
Үкімет басшысының айтуынша, биыл тұрғындар үшін тарифтер 10%-дан 30%-ға дейін өседі.
«Бұл – барынша ұстамды тариф. Онсыз коммуналдық инфрақұрылымның сапалы жұмысын қамтамасыз ету және оны жаңғырту мүмкін емес. Тариф мәселесінде біз барлық жақтың да мүдделерін ескеретін тең ортаны таба білуіміз керек. Яғни, саланы дамыту қажеттілігін де, халықтың мүмкіндігін де ескеруміз керек», — деді Ә. Смайылов.
Сондай-ақ ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайылов жылыту кезеңіне дайындық бойынша орталық мемлекеттік органдарға бірқатар тапсырма берді.
Оның айтуынша, қазір орталық және жергілікті атқарушы органдар коммуналдық секторда ауқымды жұмыстар жүргізуде.
«Бірде-бір өңір жылыту маусымында апаттарға жол бермеуі тиіс. Әсіресе бұл құрылыс маусымы қысқа және жылыту маусымы ерте басталатын солтүстік облыстар үшін өзекті. Жөндеу жұмыстары нақты бекітілген кестелерге сәйкес жүргізілуі тиіс. Биыл шамамен 6 мың шақырым инженерлік желілер жөнделетін болады. Бұл – бірінші кезекте жаңартуды қажет ететін, әбден тозығы жеткен инфрақұрылым объектілері», — деді Премьер-Министр.
Сонымен бірге 25 мың шақырымнан астам қараусыз жатқан коммуналдық желілер монополистерге берілетін болады. Олар осы желілерді ретке келтіруі керек.
«Аталған өзгерістердің бәрін азаматтар сезінуі тиіс. Осыған байланысты мына мәселелерге назар аударғым келеді. Бірінші, Қаржы министрлігі Қаржылық мониторинг агенттігімен бірлесіп, коммуналдық кәсіпорындар мен станциялардың инвестициялық бағдарламаларды тиісті түрде орындауын бақылауы керек. Екінші, Экономика, Энергетика және Индустрия министрліктері тарифтердің негізсіз өсуіне жол бермей, тұтынушылардың құқықтарын қорғауды қамтамасыз етуі тиіс», — деді Ә.Смайылов.
Үшінші, Экономика, Энергетика және Индустрия министрліктері әкімдіктермен бірлесіп, қыркүйектің соңына дейін барлық коммуналдық инфрақұрылымдағы жөндеу жұмыстарын аяқтауы керек.
Төртінші, Экономика, Индустрия және Энергетика министрліктері әкімдіктермен бірлесіп, қараусыз жатқан коммуналдық желілерді монополистердің меншігіне беру жөніндегі Жол картасын әзірлеуі қажет.
«Бесінші, әкімдіктер коммуналдық кәсіпорындармен бірлесіп, 1 қазанға дейін келесі жылға арналған жөндеу жұмыстарына қажеттілікті айқындауы тиіс», — деді Үкімет басшысы.
primeminister.kz
сайты ақпараты негізінде әзірленді
– Сізбен жүздескеніме қуаныштымын. Осыдан 21 жыл бұрын Сыртқы істер министрлерінің «Орталық Азия + Жапония» форматындағы алғашқы жиыны өткен еді....
Толығырақ...Details
