Баспана – басты мәселе. Бұл ұғымның күн тақырыбынан түспей тұрғанына бірнеше жылдар өткен. Қазіргі таңда ел Үкіметі азаматтарды арзан да сапалы әрі қолжетімді баспанамен қамтудың тиімді жолдарын жылдар бойы қарастырып келеді. Нәтижесінде жаңа бағыттар айқындалып, тың бағдарламалар да өмірге келуде. Соның ішінде «Қолжетімді баспана – 2020» бағдарламасы, Елбасы Жолдауы басымдықтарына орай, жаңадан қабылданған «Өңірлерді дамыту» бағдарламасы аясына еніп, жаңашыл сипатқа ие болған еді. Осыған дейін Мемлекет басшысының Қазақстан халқына арнаған «Нұрлы жол — болашаққа бастар жол» атты Жолдауында 2015 жылы баспана тұрғындарға төменгі ставкалармен берілетінін және арендалық үйлерді әрі қарай сатып алуға болатынын айтқан еді. Президент тапсырмасының бір парасы Шығыс Қазақстан облысында жаңаша көрініс тауып отыр.
400 пәтер қанатқақты
жоба есебінен
Биыл Шығыс Қазақстан облысы әкімдігі, «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ және «Ертіс» әлеуметтік — кәсіпкерлік корпорация-сы» ҰК» АҚ бірлесе отырып, осы өңірдің, соның ішінде Семей қаласының тұрғындарын қолжетімді баспанамен қамтамасыз етуге жаңа байлам жасады. Нақтырақ айтар болсақ, үш тарап өзара әріптестік құра отырып, тұрғын үй құрылысын жүзеге асыру жөніндегі меморандумға қол қойды. Бұл тарапта биылдың өзінде пилоттық жобаны орындау шаралары қолға алынды. Яғни «Жайлы тұрғын үй» деп аталатын жаңа жоба аясында бұл күндері аймағымыз бойынша, соның ішінде Семей қаласында, тиімді шаралар қолға алынып жатыр. Жалпы алғанда, Шығыс Қазақстан облысындағы тұрғын үй құрылысы бағдарламасының тұрпаты мынадай. Эконом-класты үйлерді салу құрылыс салушының қаражаты және облыс бюджеті есебінен, сондай-ақ мемлекеттік — жекеменшік серіктестік қағидаты бойынша қаржыландырылады. Облыс әкімдігі құрылысқа жер телімін табуды, оны инженерлік инфрақұрылымдармен қамтамасыз етіп, жобалық-сметалық құжаттарды әзірлеуді және түзетуді бақылауды өз міндетіне алады. Ал «Ертіс» әлеуметтік-кәсіпкерлік корпорациясы» ҰК» АҚ құрылысқа тапсырыс беруші және ұйымдастырушы болып белгіленді. Осылайша, үш жақты келісім аясындағы жаңа жоба өміршеңдігін қазірдің өзінде дәлелдеуде. Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі тұрғын үйді сатып алушылар пулын құрып, азаматтардың тұрғын үй құрылыс жинақ қаражаты есебінен салынған шаршы метрлерді өткізетін болады.
Жаңа жоба не береді?
Жаңа жоба облыс әкімі Даниал Ахметовтің тікелей назарында тұр. Соның аясында бағдарламаны жүзеге асыру үшін 2015 жылғы облыс бюджетінен 3 млрд. теңге бөлінді. Осы қаражаттың дені Семей қаласында салынатын жаңа тұрғын үйлердің құрылысына жұмсалмақ. 2016 жылы облыс әкімдігі қосымша 1 млрд. теңге бөлуге уәде беріп отыр. Жалпы алғанда, бағдарлама аясында 405 пәтерлі 7 үй салу жоспарлануда.
Жаңа жобаларға бөлінетін қаржының барлық жерде жаппай қысқартылып жатқаны бүгін ешкімге құпия емес. Алайда тұрғын үй мәселесін шешудің маңызын түсінген жергілікті атқару органдары қолжетімді бағамен тұрғын үй салуға қомақты қаржы бөліп отыр. Ол пәтерлерге ҚТҚЖБ салымшылары қол жеткізе алады. Олардың дені екінші деңгейлі банктерден қымбат ипотека алуды қалтасы көтермейтін, табысы орта, бюджет саласындағы қызметкерлер.
Бүгін және болашақта
Бүгінгі күні Қашаубаев көшесіндегі (Народная көшесінің қиылысы) 9 қабатты 2 тұрғын үйдің құрылысы аяқталды. Бұл үй осы қараша айының аяғында пайдалануға берілуі тиіс. Ол жерде осы бағдарлама аясында банк салымшыларына 36 пәтер сатылады. Бұл пәтерлер бойынша 2015 жылдың 16 қазанынан осы жылдың қарашасына дейін өтініш қабылданған болатын. Пәтер иесі бола алатын үміткерлерді арнайы құрылған комиссия анықтайтын болады. Сонымен қатар Театральная көшесінде 72 пәтерлі тағы бір үй салынып жатыр. Тұрғын үй келергі жылдың мамыр айында пайдалануға берілуі тиіс. Алайда ағымдағы жылдың 1 желтоқсанынан бастап бұл пәтерлерді сатып алғысы келетін азаматтардан өтініш қабылдана бастайды. Тұрғын үйдегі әрбір пәтердің 1 шаршы метрінің бағасы 135 000 теңге болып бекітілген. Бұл бүкіл еліміз бойынша ең төмен баға екендігін айта кеткен жөн. 2016 жылы Семейдегі Энергетик кентінен 72 пәтерлі тұрғын үйдің құрылысын салу жоспарланып отыр. Ал Өтепбаев көшесінде 54 және 36 пәтерлі 2 үй, Мелькомбинат ауданында 54 және 81 пәтерлі 2 үй салынбақ. Баса атап көрсететін жайт- барлық пәтерлер таза әрлеуде беріледі.
P.S. Тәуелсіз компанияның зерттеу деректері бойынша, «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ—на еліміздің 80% азаматтары сенім артады екен. Егер 2014 жылы әрбір үшінші ипотекалық заем «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ арқылы берілген болса (33%), ағымдағы жылдың 8 айында банк тұрғын үй сатып алуға және салуға берілген несиелердің барлығының 75%-ын берді. Сондай—ақ банктің екінші деңгейдегі банктер арасындағы ұзақ мерзімді салымдар үлесі 45,2%-ды құрайды.
Биылғы жылы «Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі» АҚ салымшылары тұрғын үй сатып алуға 135 миллиард теңге көлемінде несие алды. Осылайша, банк табыстары жоғары емес 23 мың адамға өз шаршы метрлерін иеленуге көмектесті. Бұл сандар адамдардың банкке деген сенімдерінің жоғары екендігін көрсетеді.
Бүгінгі күні банктің кредиттік портфелі 278 878 млн. теңгені құрайды. Депозиттердің жалпы сомасы да осы шамалы — 282 563 млн. теңге. Қазіргі күнге ТҮҚЖБ—інде 570 мыңнан астам шарт әрекет жасайды және де банк сол шарттар бойынша барлық міндеттемелерін толық орындайды. Банктің Семей қаласындағы филиалы 7 жылғы жұмыс мерзімінде 9 млрд. теңгеге жуық сомада өңірдің 2100-ден артық тұрғынына жеңілдікті заемдар арқылы өздерінің баспаналық жағдайдарын жақсартуға көмектесті. Тек биылғы жылы 3 млрд. теңгеге жуық сомаға 400-ден астам заем берілді. Қаламыз бойынша 15 000 салымшы тұрғын үй құрылыс жинақ жүйесінің қатысушылары болып табылады екен.
Қуаныш ЖОЛЫМБЕТ,
“Семей таңы”