Қазақстан – Қытай қарым – қатынасы жыл сайын нығайып, әріптестік, экономикалық тұрғыдан алғанда, әр тарапта тығыз байланыс орнаған. Әсіресе қос мемлекеттің өңіраралық әріптестігі жыл өткен сайын нығая түсуде. «Аспан асты елінің» Шығыс Қазақстан облысымен шекаралас аймақтары арасындағы байланыс жаңа мазмұнға ие бұл күнде. Бұл ретте қос тараптың әр саладағы сауда – экономикалық, мәдени дамуында Семей қаласының да алар орны бар. Тіпті көршілес елдің Семей қаласымен әр тарапта әріптестік орнатуға мүдделі екенін ҚХР – ның Сюйчжоу қаласынан арнайы келген делегацияның жұмыс сапары нақтылай түседі.
Өткен сейсенбі күні Семейге ҚХР -ның Сюйчжоу қаласы жанындағы Аомыня мен Гонконг істері бойынша кеңсе басшысы, Сюйчжоу қаласы сыртқы істер бойынша кеңсе басшысының орынбасары Сунь Вэйминь бастаған қытайлық делегация арнайы іссапармен келді. Мәртебелі меймандар сапарының негізгі мақсаты — қос мемлекет арасындағы достық қарым-қатынасты одан әрі дамыту және нығайту, сонымен қатар экономикалық салаларда тығыз байланыс орнату.
Қытайлық делегацияны Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов арнайы қабылдады. Қос тараптың кездесуіне сонымен қатар жерлесіміз, даңқты балуан, Семей қаласының Құрметті азаматы Дәулет Тұрлыханов та қатысты.
Айта кету керек, бұл қос тараптың алғашқы кездесуі емес. Бұған дейін Шығыс Қазақстан облысының әкімі Даниал Ахметов бастаған шығысқазақстандық делегация Қытай Халық Республикасының Үрімші қаласында болып, өзара әріптестікті нығайту бағытында екі жақты байланысқа жаңаша серпін берген болатын. Шығысқазақстандықтардың арнайы сапары барысында да қос ел арасындағы мәдениет, білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік даму салаларындағы ынтымақтастықты дамыту мәселелері қарастырылған.
Кездесуде алғашқы болып сөз алған Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов қос мемлекет басшыларының ортақ мақсаттағы сарабдал саясатының нәтижесінде екі шаһардың арасында экономикалық байланыс орнауына жол ашылып отырғанын, алдағы уақытта әріптестікті нығайта түсу керектігін атап өтті.
— Құрметті Сунь Вэйминь мырза! Қадірлі Сюйчжоу қаласынан келген қонақтар, құрметті әріптестер. Бүгін біз Семей қаласын болашақтағы дамыту мәселесін қарастыру үшін жиналып отырмыз. Семей — еліміздің мәдени орталығы, бизнесті жүргізудің барлық жағдайы қарастырылған ірі аймақ. Сондықтан қаламызға инвестициялық қызығушылық танытып отырған қонақтарымызға Абай, Шәкәрім, Мұхтар туған қасиетті жерге қош келдіңіздер дегім келеді. Біз бірлесіп жұмыс істеуге әзірміз, — деп бастады сөзін Ермак Бидахметұлы. — Бүгінгі күні қос елдің мемлекет басшыларының өзара тиімді саясатының нәтижесінде екі шаһар арасында экономикалық байланыстар орнатуға жол ашылып, мол мүмкіндік туып отыр. Жақында Шығыс Қазақстан облысы әкімі Даниал Ахметов ҚХР-ның Үрімші қаласында болып, маңызды кездесулер өткізді. Осылайша, екі жақты байланысқа жаңаша серпін берілді. Ал өткен жылдың қыркүйек айында Семей қаласы әкімдігі мен ҚХР-да Шыңжаң Ұйғыр Автономиялы ауданы Тарбағатай округімен инвестиция тарту мен өзара экономикалық әріптестік туралы меморандумға қол қойылған болатын. Бүгінгі күні ортақ байланысымыздың жемісін де көре бастадық. Кәсіпкерлер өзара байланыс орнатып, барыс-келіс қарқыны артып, түрлі шаралар да ұйымдастырылып отыр. Біз алдағы уақыттары қарым – қатынасты нығайтып, әр салада әріптестік орнатамыз деген ойдамын, — деді Ермак Сәлімов. Шаһар басшысы сондай-ақ Семей қаласының әлеуметтік-экономикалық дамуы, бүгінгі күнгі жеткен жетістіктері мен шаһардың басым бағыттары жөнінде қысқаша ақпарат берді.
Осыдан соң жерлесіміз, даңқты балуан, Семей қаласының Құрметті азаматы Дәулет Тұрлыханов сөз алды. Дәулет Болатұлы өткізіліп отырған кездесудің өзектілігіне тоқталды.
— Жұмыс барысымен ҚХР – ның Сюйчжоу қаласында іссапармен болдық. Он миллионнан астам халқы бар шаһарда 20 мыңнан астам кәсіпорын жұмыс жасайды екен. Сюйчжоу қаласы — әлеуметтік-экономикалық тұрғыдан жақсы дамыған, мәдениеті мен денсаулық саласы дұрыс жолға қойылған өңірдің бірі. Спорт саласында да жетістіктер бар. Бұл қаланың өзінен отыздан астам Олимпиада чемпиондары шығып отыр. Біз үшін осындай қаламен байланыс орнату аса маңызды. Осы мақсатта екі мемлекет арасындағы қарым-қатынасты нығайтып, Қазақстандағы «Нұрлы жол» бағдарламасы мен Қытайдағы «Жібек жолы» бағдарламасы аясында Семей қаласының экономикасын дамытуда бірлесе жұмыс жасауды жөн көрдік. Алдағы уақытта бірлескен кәсіпорындар құрып, жаңа жұмыс орындарын ашу көзделуде. Бүгінгі кездесудің басты мақсаты осы, — деді Дәулет Болатұлы.
Келесі кезекте сөз алған ҚХР Сюйчжоу қаласы жанындағы Аомыня мен Гонконг істері бойынша кеңсе басшысы, Сюйчжоу қаласы сыртқы істер бойынша кеңсе басшысының орынбасары Сунь Вэйминь мырза қатысушыларды делегация мүшелерімен таныстырып, Сюйчжоу қаласының негізгі кәсібі туралы айтып өтті. Оның айтуынша, Қытайдың солтүстік-батысында орналасқан Сюйчжоу қаласы инфрақұрылымы дамыған сауда-саттық пен өнеркәсіп орталығы саналады екен. Өнеркәсіп саласында әсіресе химия, машина жасау, құрылыс, тоқыма, көмір өндіру істері көш ілгері. Сонымен қатар электроника, тоқыма мен былғары өндірісі кәсіпорындары да қарқынды жұмыс атқаруда. Қалада шетелдік әріптестермен бірлескен бірқатар кәсіпорындар да табысты жұмыс жасауда.
Кездесу барысында Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов пен қалалық кәсіпкерлік бөлімінің бастығы Марат Нүгеров қонақтарға аймақта кәсіпкерліктің қарқынды дамып келе жатқаны туралы жан-жақты мағлұмат берді. 2014 жылы өнеркәсіп өндірісінің көлемі 131 млрд. теңгені құраса, биылғы жылы да жақсы көрсеткіштер сақталуда.
— Семей барлық бағыттарда тауарлар тасымалдауда тиімді транзиттік дәліз болып табылады. Қаламызда сауда-логистикалық орталықтардың және хабтардың дамуы басым бағытқа айналған, қазір осы жобалар әзірленуде, — деді М. Нүгеров.
Жиында көршілес мемлекеттің өкілдеріне бірқатар ұсыныстар айтылып, Семейдегі біраз жобалар таныстырылды. Ал келелі кездесу соңында Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов пен ҚХР – ның Сюйчжоу қаласы жанындағы Аомыня мен Гонконг істері бойынша кеңсе басшысы, Сюйчжоу қаласы сыртқы істер бойынша кеңсе басшысының орынбасары Сунь Вэйминьмен қос қала арасындағы өзара түсіністік пен ынтымақтастық туралы меморандумға қол қойылды.
Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов қонақтарға ШҚО экономикасымен толыққанды танысулары үшін Шығыс Қазақстан өңірінің инвестициялық жобаларының жинағы мен естелік сыйлықтар табыс етті.
Асан МЫРЗАХАН,
«Семей қаласы»