21 қыркүйек күні Семей қаласындағы Шығыс Қазақстан облыстық Абай атындағы әмбебап кітапханасында «Хақ» Ертіс бойындағы татар және башқұрттар одағы» Ассоциациясының ұйымдастыруымен «Татар қоғамын дамыту мен сақтаудағы Ислам дінінің рөлі. Татарлардың Еуразия территориясында Ислам дінін таратудағы рөлі» атты халықаралық ғылыми – тәжірибелік конференция болып өтті.
Бауырлас татар халқының тілі мен дінін, салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын ұлықтау мақсатында өткізіліп отырған конференция жұмысына Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов, қалалық мәслихат хатшысы Бейсенбек Ақжалов, Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Семей өңірі бойынша өкіл имамы Мақсат Алтыбай және еліміз бен шетелдің жетекші ғалымдары, өлкетанушылар және қоғамдық ұйымдар өкілдері қатысты.
Конференцияның пленарлық отырысы «Хақ» Ертіс бойындағы татарлар одағының төрағасы және татар өнер мектебінің жетекшісі Ғабдулхақ Ахунжановтың кіріспе сөзімен басталды. Бұдан кейін Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов сөз сөйлеп, қатысушыларға сәттілік тіледі.
— Құрметті конференция делегаттары, қадірлі ағайын. Әлемге ұлы Абайды, Шәкәрім мен Мұхтарды сыйлаған Семей жерінде бүгін тағы бір маңызды басқосу өтуде. Ертіс өзенінің бойына орналасқан Семей қаласы еліміздің мәдени, рухани орталығы саналады. Бүгінде Семей шаһарында сексеннен астам ұлт өкілдері тату-тәтті өмір сүріп жатыр. Шаһардағы Достық үйі өңірдегі 14 түрлі этностар бірлестігін бір шаңырақ астына жинады. Оның ішінде татар халқының қоғамдық ұйымдары еліміз Тәуелсіздік алған алғашқы жылдардан бастап Қазақстан халқының мәдениеті мен салт-дәстүрінің және тілдерінің дамуына орасан зор үлес қосып келеді. Семей шаһарының тарихы татар ұлтымен байланысты екенін жақсы білеміз. Семейде халықтар арасын жалғаған көпестер мен саудагерлер болды. Татар халқы қайырымдылық шараларымен де көптеп айналысып, мешіттер мен ғибадатханалар салып, шаһардың архитектуралық келбетінің жақсаруына өз үлестерін қосты. Тарихи деректерге жүгінер болсақ, Семей татарлары қаладағы ең білімді азаматтардың қатарында болған. Біз өңірдің дамуына үлестерін қосқан татар бауырларымызға зор алғысымызды білдіреміз. Шаһарымызды мекендеген басқа ұлттар секілді, татар халқы қазір де қоғамдық келісімнің нығаюы мен өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына өз атсалысып келеді. Бүгінгі өткізіліп отырған шара түрлі ұлт өкілдері арасындағы достық пен өзара түсіністікті нығайта түсетініне сенімдімін,- деді өз сөзінде қала басшысы.
Сонымен қатар отырыста Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының Семей өңірі бойынша өкіл имамы Мақсат қажы Алтыбай, Ресей Федерациясы Қазан қаласындағы Ислам институтының дінтану пәндері кафедрасының меңгерушісі Рамиль Рахимбаев, Ресей Федерациясының Өскемен қаласындағы Бас консулдығының атташесі Айрат Хамидуллин баяндама оқыды.
Жиында «Татарлардың рухани тәлімгерлері», «Себердә татар тарихы», «Семейдегі ХІХ ғасырдағы мұсылман институттары және мұсылман тұрғындары», «Шығыс Қазақстан облысы мен Семей қаласындағы татар отбасыларындағы ислам дәстүрлерінің негізгі түсінігі және татар тілін сақтау мен дамыту», «Сібір жеріндегі ислам дәстүрлерінің дамуына үлес қосқан Томск татарларының еңбегі» сынды бірқатар баяндамалар жасалды. Үлкен жиын соңында қаламыздағы «Иртыш Моңнары», «Истәлек», «Илһам» сынды татар халқы ансамбльдері мен татар өнер мектебі оқушыларының қатысуымен концерттік бағдарлама ұсынылды.
Асан МЫРЗАХАН,
«Семей таңы»