Апта сейсенбісінде Семей қалалық ақпарат орталығында еліміздің қаржы-несие нарығындағы орын алып жатқан елеулі жаңалықтар жайында кең көлемде мағлұмат берген баспасөз мәслихаты болып өтті. Басқосуға ҚР Ұлттық банкі ШҚО филиалы қаржы ұйымдарын бақылау және тұтынушылардың құқықтарын қорғау бөлімінің бас маманы Салтанат Қожатаева қатысып, аталмыш бағытта жүргізіліп жатқан жұмыстар жайында айтып берді.
Айта кетсек, ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың ағымдағы жылғы 26 маусымда «Қазақстан Республикасы азаматтарының борыш жүктемесін азайту туралы» Жарлығы шыққан болатын. Президент қарызға батқан азаматтардың жағдайына бейжай қарай алмайтынын айтқан еді. Басқосуда осы туралы, яғни азаматтардың белгілі бір санаттарына мемлекет тарапынан тұтынушылық кредиттерді өтеуге көмек көрсетілетіні жайлы айтылды.
— Бұл Жарлық бойынша үш бағытта жұмыс жүргізіледі. Атап айтсақ, осы Жарлықты іске асырудың бірінші бағыты екінші деңгейлі банктерде және микроқаржылық ұйымдарда азаматтардың жекелеген санаттары үшін кепілсіз тұтынушылық қарыздары бойынша берешегін 300 мың теңгеге дейін өтеуді көздейді. Берешек сомасы, азаматтардың биылғы жылғы 1 маусымға дейінгі қарыздарының жалпы көлемі 3 млн теңгеден аспауы тиіс, — деп атап өтті Салтанат Қанатбекқызы.
Президент Жарлығының екінші бағытына сәйкес, Қазақстан азаматтарының кепілсіз тұтынушылық қарыздары бойынша есептелген айыппұлдар мен өсімпұлдар сомаларын есептен шығару көзделген. Ал жүргізілетін жұмыстың үшінші бағытына сәйкес, несие алушыларды қосымша қорғау бойынша реттеушілік сипаттағы шаралар кешені қолға алынбақ. Бұл бағытта реттелетін жұмыстар қатары аса мол. Соның ішінде табысы күнкөріс деңгейінен төмен отбасыларға несие беруге тыйым салынатынын айта кетуге болады. Бұл әлеуметтік теңсіздіктің алдын алады.
Баспасөз мәслихаты барысында Ұлттық банк филиалының өкілі журналистер сауалдарына жауап қайырып, аталмыш жаңашылдықтар жайындағы өз ойымен де бөлісе кетті. Мәселен, қарызды жабуға берілетін 300 мың теңге тым аз деген уәжге орай, «бұл несие алған азаматтардың төлеу қабілеттілігін қалпына келтіруге және қарыз жүктемесін төмендетуге айтарлықтай септігін тигізетінін» айтты.
Салтанат Қанатбекқызы сонымен қатар аталмыш көмекті беруде азаматтардың санаттары ескерілетінін жеткізе кетті. Атап айтсақ, бұл жеңілдіктерге тек тікелей және атаулы қаржылай көмек алатын көпбалалы отбасылар, мүгедек балалары бар отбасылар, асыраушысынан айырылған отбасылар, атаулы әлеуметтік көмек алатындар мен жастары 29-ға толмаған жетім балалар ие бола алады.
Тоқтала кетер жайт, әлеуметтік тұрғыда барынша аз қамтылған азаматтар арасында түрлі қиын жағдайларға ұшырауларына байланысты несие үшін алған міндеттемесін орындай алмай отырғандары бар. Көптеген азаматтардың қарыз жүктемесі уақыт өткен сайын артып келеді, соның нәтижесінде олардың шынайы табыстары төмендеуде. Мұндай жағдайға шамамен 100 мыңның үстіндегі азаматтар тап болып отыр. Бұның барлығы сарапталған және есептелген. Яғни, ел Үкіметі әлеуметтік тұрғыдан аз қамтылған борышкер тұрғындар туралы біледі. Сондықтан да қарыз жүктемесін азайту, яғни несиені өтеу бойынша 300 мың теңгенің көмегіне ие болу үшін ешқайда барудың, әуре-сарсаңға түсудің қажеті жоқ. Базадағы деректер автоматты түрде анықталады. Ол үшін несие алған азаматтың нақты тіркелген мекенжайы болса жеткілікті.
Жалпы, ағымдағы жылдың 1 шілдесіндегі мәлімет бойынша банктерде және шағын қаржы ұйымдарында кепілсіз тұтыну қарыздары бар барлық азаматтар үшін есептелген айыппұлдар мен төлемақы өсімдері есептен шығарылады.
Ал несие алушылардың аталған төлемдерін есептен шығару, ең алдымен, екінші деңгейдегі банктер мен шағын қаржы ұйымдарының есебінен жүргізіледі.
Баспасөз мәслихаты барысында осы тәріздес бірқатар өзекті мәселелер сарапқа түсіп, қатысушылар БАҚ өкілдерінің сауалдарына жауап қайырды.
Азамат ЕРСАЙЫН, «Семей таңы»{jcomments off}