Ақтаңдақ жылдар ақиқаты
Шығыс Қазақстан облысында мұрағаттардан саяси қуғын-сүргін көріп, әлі күнге дейін ақталмаған 2847 адамның ісі табылды. Бұл жайында саяси қуғын-сүргін құрбандарын ақтау жөніндегі комиссияның отырысында мәлім болды. Жиында ШҚО әкімі Даниал Ахметов аталған комиссияның есебін тыңдады.
— Тарихшылар, ғалымдар мен жоғары оқу орындарының оқытушылары үлкен әрі маңызды жұмыс атқарды. Мұрағаттардан ақталмаған 2847 адамның ісі табылған. Олардың 2666-сы оңалту шараларымен қамтылуы тиіс. Бүгінде комиссия барлық қажетті құжаттарды дайындап қойды. Өз туыстарының тағдыры туралы білгісі келетін азаматтардың өтініштерінен кейін біз арнайы портал аштық. Онда қалдырылған әр өтінішті мамандар міндетті түрде қарастырады. Қазірдің өзінде 494 іс мемлекеттік комиссияның қарауына жіберілмек, — деді аймақ басшысы.
Сондай-ақ комиссия мүшелері күштеп жер аударылған 203 адамның ісін толық зерделеген. Оның үстіне алғаш рет олардың нақты саны анықталмақ.
— Бұдан бөлек, мамандар Ұлы Отан соғысы кезінде концлагерьлерде болған шығысқазақстандық тұтқындардың істерімен жұмыс істеуде. Осы жұмысқа студенттерді, магистранттарды, волонтерлерді тарту қажет. Біз өз тарапымыздан оларды қажетті жабдықпен қамтамасыз етуге дайынбыз. Тарих ешқашан да ұмытылмауы және бұрмаланбауы керек. Бұл саяси кезең толыққанды зерттелуі тиіс, — деді Даниал Ахметов.
Облыс әкімі аймағымыздың тарихшылары, жоғары оқу орындарының оқытушылары мен ғалымдардың үлкен әрі маңызды жұмыс атқарғанын атап өтті.
Жалпы, аталмыш комиссияның басты міндеті — кеңестік кезеңдегі саяси қуғын-сүргін құрбандарының барлық санаттарына қатысты тарихи әділеттілікті толық қалпына келтіру. Осы кезеңге дейін жинақталған материалдарға жан-жақты әрі кешенді зерделеу жүргізілгеннен кейін, халықаралық тәсілдер мен стандарттар негізінде жекелеген санаттарға қатысты қуғын-сүргін құрбандарын саяси ақтау іс-шарасы жоспарланып отыр.
Отырыс барысында комиссияның қызметін ұйымдастырудың міндеттері мен негізгі сәттері, оның 2020-2021 жылдарға арналған жұмыс жоспарын қорытындылау, қуғын-сүргін құрбандарының түрлі топтарын ақтау жөніндегі қызметті әдіснамалық қамтамасыз ету мәселелері де қаралды.
Сөз соңында айта кетелік, биылғы жылдың 24 қарашасында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау жөніндегі мемлекеттік комиссия туралы» Жарлыққа қол қойған болатын. Қазіргі таңда комиссия мүшелері жер-жерлерде қызу қарқынмен жұмыс жүргізіп жатыр.
Азамат ЕРСАЙЫН,
«Семей таңы»