"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

Шәкәрімнің Шығыс Түркістандағы ұрпағы және оның тағдыры

01.05.2022
Шәкәрімнің Шығыс Түркістандағы ұрпағы және оның тағдыры
2.5k
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

Шәкәрімнің Шығыс Түркістандағы ұрпағы және оның тағдыры

Алаштың ардақты арыстарының бірі, ұлы Абай идеясының жалғасы —  Шәкерім Құдайбердіұлы. Ұлы тұлғаның ұрпақтары да зобалаң жылдары шылдай тозып, босып кеткені жалпыға аян. Сөз еткелі отырғанымыз — қажының ұрпағы Зият Шәкерімұлы туралы болмақ. Шәкәрімұлы Зият (1908, Шығыс Қазақстан облысы, Абай ауданы – 1937, Шығыс Түркістан) – ақын, драматург. Қазақ поэзиясының ірі өкілі Шәкәрім Құдайбердіұлының баласы. 1931 жылы ел басына түскен қиыншылықта әке ақылымен жұртпен бірге Қытайға кетуге мәжбүр болған. 1934 жылы Шығыс Түркістандағы Сарысүмбе қаласында қысқа мерзімді оқытушылар курсын бітіреді де, Алтай аймағының оқу-ағарту бөлімінде қызмет етіп, ойын-сауық істерін ұйымдастырумен айналысады.

1935 жылы Үрімжі қаласындағы қазақ-кырғыз ағарту ұйымының ойын-сауық бөлімінің меңгерушісі және “Шыңжаң” газеті қазақ редакциясының әдебиет бөлімінің меңгерушісі қызметін атқарған. 1937 жылы Шыңсысай үстемдігі орнаған кезде жалған жаламен ұсталып, хабар-ошарсыз кетеді. Зият алғаш алтай еліне белгілі, көзі ашық Мәми Жұртпайұлының ауылында болып, бала оқытады. Кейін ел ағасы Шәріпқанның шақыруымен Үрімжіге барып қызмет істейді. Бұл барыста қайынатасы Сейтқазының асқан білімділгімен қоса, өзінің де алымдылығымен ел көзіне түседі. Соның арқасында, қыруар жұмыстар атқарады,. Бірақ тұлғаның басына сол кездегі үкіметтің сатқындығы себепті қайтадан ұсталып, сол жердегі түрмеде соңғы өмірі аяқталады. Бұл жөнінде ақын Таңжарық «Жолды Зиятқа» деген өлеңінде былай айтады:

«Халқыңа білім берген зиялысың,
Айтуға мақтан етіп тұрады ісің.
Данадан Шәкәрімдей асыл туған,
Көзі де асылымның, тұяғысың.»

-деп ұзақ толғау арнайды. Айталық, Таңжарық –бүгінгі  күнде қытай-қазақ әдебиетінің ең шоқтығы биік тұлғасы, ал Зиятпен таныстығы оның сол ортада атқарған алымды жұмыстары мен ізгі мұрат

жолындағы ортақ құлшыныстарынан етене жақындық болғаны шындық, әр қазақ бұл ортақ мұрат жолында бір жағадан бас, бір  жеңнен қол шығарып,  еркіндікке, теңдікке ұмтылғаны баршаға аян.

Бұл мақаланы жазу арқылы өткен асыл тұлғаларымыздың елдік жолындағы ұлы ерлігін дәріптеу және өшпестей із қалдырған баба аманатын ұрпақ жадысына сіңдірсек деген ізгі ниетпен жаздық. Олқы жері болса,  көп талқысына салар тұсымызды көптен күтеміз дегіміз келеді.

Пайдаланылған мәтериалдар:

  • Мидхат Разданұлы «Белестер белгісі» кітабы.
  • «Қазақ газеті»1917жылғы сандары
  • «Таңжарық Жолдыұлы» арнаулар

Мақаланың ғылыми жетекшісі:

Әл-Фараби атындағы қазақ ұлттық университеті тарих  факултетінің профессоры Қозыбақов Ф.А

Автор: 

Әл-фараби атындағы қазақ ұлттық универстетінің
1курс  студенті ОРЫНБЕК БЕРДІБЕКҰЛЫ

БІЗДІ ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДЕН ОҚЫҢЫЗ!

       "Қауіп төнуі ықтимал" астероид Жерге жақындады"Қауіп төнуі ықтимал" астероид Жерге жақындады"Қауіп төнуі ықтимал" астероид Жерге жақындады"Қауіп төнуі ықтимал" астероид Жерге жақындады

Мақалада: Зият ШәкерімұлыШәкәрімнің ұрпағыШәкәрімнің Шығыс Түркістандағы ұрпағы және оның тағдырыШәкәрімұлы ЗиятШәкерім Құдайбердіұлы

Ұқсас жаңалықтар

Облыс әкімі: Бірінші кезекте апатты мектептердің мәселесін шешуіміз керек

01.07.2025
Облыс әкімі: Бірінші кезекте апатты мектептердің мәселесін шешуіміз керек

Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәлидің төрағалығымен өткен әкімдік отырысында білім беру саласындағы өзекті мәселелер кеңінен талқыланды. Жиынға облыстық...

Толығырақ...Details

Абай облысында халықты сумен қамтамасыз ету бойынша 37 жоба жүзеге асырылуда

01.07.2025
Абай облысында халықты сумен қамтамасыз ету бойынша 37 жоба жүзеге асырылуда

Semeytany.kz – Абай облысында Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасына сәйкес, халықты сапалы ауыз сумен қамту бағытындағы жұмыстар жалғасып жатыр. Бұл туралы...

Толығырақ...Details

«Құрт қаптап, ауыл бос қалды»: ШҚО тұрғындары көмек сұрайды

30.06.2025
«Құрт қаптап, ауыл бос қалды»: ШҚО тұрғындары көмек сұрайды

Semeytany.kz – Шығыс Қазақстан облысындағы бірнеше ауылдың тұрғындары көкөніс пен жеміс ағаштарын қырып бара жатқан құрттарға қарсы шұғыл шара қабылдауды...

Толығырақ...Details

Абай облысының жас ұландары «Айбын-2025» халықаралық жиынында топ жарды

30.06.2025
Абай облысының жас ұландары «Айбын-2025» халықаралық жиынында топ жарды

Semeytany.kz – Ақтөбе облысында өткен «Айбын-2025» XI халықаралық әскери-патриоттық жастар жиынында Абай облысының командалары үлкен жетістікке жетті. Қазақстан Президенті –...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі Жанай ауылының тыныс-тіршілігімен танысты

30.06.2025
Облыс әкімі Жанай ауылының тыныс-тіршілігімен танысты

Облыс әкімі Берік Уәли Үржар ауданына жұмыс сапары барысында Жанай ауылында болды. Елдімекенде осы ауылдың тумасы Серікбол Омаровтың жеке қаражатына...

Толығырақ...Details

Үржар ауданының Таскескен ауылында «Ауыл – ел бесігі» фестивалі өтіп жатыр

30.06.2025
Үржар ауданының Таскескен ауылында «Ауыл – ел бесігі» фестивалі өтіп жатыр

Бүгін Үржар ауданының Таскескен ауылында дәстүрлі «Ауыл – ел бесігі» атты мәдени-спорттық фестиваль басталды. Белгілі меценат Талғат Сақанның ұйымдастыруымен, облыс...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

Облыс әкімі: Бірінші кезекте апатты мектептердің мәселесін шешуіміз керек

18 часов бұрын

Облыс әкімі жол жөндеу жұмыстарын кешіктірмеуді тапсырды

18 часов бұрын

Облыс әкімі тұрғындарды жеке мәселелері бойынша қабылдады

18 часов бұрын

Облыс әкімі Қытай Халық Республикасының Алматыдағы Бас консулымен кездесті

18 часов бұрын

Абай облысында халықты сумен қамтамасыз ету бойынша 37 жоба жүзеге асырылуда

18 часов бұрын

«Құрт қаптап, ауыл бос қалды»: ШҚО тұрғындары көмек сұрайды

2 дня бұрын

Абай облысының жас ұландары «Айбын-2025» халықаралық жиынында топ жарды

2 дня бұрын

Алакөлді дамыту тұжырымдамасы таныстырылды

2 дня бұрын

Облыс әкімі Жанай ауылының тыныс-тіршілігімен танысты

2 дня бұрын

Үржар ауданының Таскескен ауылында «Ауыл – ел бесігі» фестивалі өтіп жатыр

2 дня бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС