КӨМІРМЕН ҚАМТУДА КЕДЕРГІ ЖОҚ
Биылғы қыс әсіресе еліміздің оңтүстік өңірлерін қыспаққа алып тұр. Бұл жағдай Түркістан, Жамбыл, Жетісу сынды бірқатар облыстарда көмір бағасының қымбаттауына себеп болды. Елімізде қатты отынға деген сұраныстың артуына байланысты өңіріміздегі «Қаражыра» АҚ өндіріс көлемін ұлғайта түсті.
Биыл «Қаражыра» кеніші көмір өндіруді 9 млн тоннаға жеткізуді міндет етіп қойған болатын. Басты әріптесі – «Қазақстан темір жолы» ұлттық компания қызметі арқылы, яғни темір жолмен 8,7 млн тонна қатты отынды жөнелтуді жоспарлауда.
Аталған компания бірқатар инвестициялық бағдарламаларды сәтімен іске асыруда. Атап айтсақ, жалпы құны 42,0 млн АҚШ доллары көлеміндегі қаражатқа тау-кен өндірісіне арналған техникаларды — әрқайсысы 220 тонна жүк көтере алатын сегіз каръерге арналған «БелАЗ»-75306 көлігі, Hitachi ЕХ-3600 маркалы екі эксковатор және тағы басқа да ауыр жүк машиналарын сатып алды. Оның сыртында сағатына 1200 тонна көмір өндіруге қуатты жаңа сұрыптау-байыту кешенін іске қосты. Енді шартарапқа ағылатын жылжымалы құрамдарға көмір тиеу ісі бұрынғыға қарағанда әлдеқайда өнімдірек болмақ.
Қазіргі күні еліміздің басым бөлігін қатты отынмен қамтамасыз ететін бұл өндіріс орны штаттық режимде жұмыс істеп тұр.
Бүгінде облысымызға қарасты 10 тұйыққа көмір тұрақты түрде жеткізіліп, саудаланып жатыр. Бұл орайда әсіресе Семей, Аягөз, Шар қалаларына көмір кедергісіз тасымалдануда. Қазіргі есеп бойынша, тәулік сайын 30 вагон көмір, немесе 2 мың тонна қатты отын жеткізіледі екен.
Сөз басында айтып кеткеніміздей, биылғы қыстың суық болуына байланысты оңтүстік өңірлерден, тіпті алыс-жақын шет елдерден, Орта Азия мемлекеттерінен «Қаражыра» қойнауындағы көмірге деген сұраныс күрт артып отыр. Кеніш толық күшінде жұмыс істеп тұрғандықтан, жоспар ойдағыдай жүзеге асырылуда.
Биылғы маусымда облыстың жылу көздерінің көмірге жалпы сұранысы 1,2 млн тоннаны құрайды екен. Осыған дейін жүргізілген есеп бойынша, облыс көлеміндегі жылу көздеріне 595,4 мың тонна, жеке сектордағы тұрғындарға 564 мың тонна, ал бюджеттік ұйымдарға 83,1 мың тонна қатты отын қажет екен. Бүгінде оның 727,9 мың тоннасы толық көлемде жеткізіліпті.
Айта кетерлігі, бүгінде облыс бойынша тұрғындар арасында көмір алуда қарбалас жоқ, аяздың қайтуына байланысты сұраныс біршама азайған. Бағасы да өзге облыстармен салыстырғанда тұрақты. Жергілікті атқарушы билік халықты жаз бен күзде ерте қамданып, көмір сатып алуға шақырып келеді.
Қазіргі күні Семейдегі көмір тұйықтарында қатты отынның тоннасы, жеткізіп беру қызметін қоса алғанда, 12 400 теңгеден саудалануда. Бұл еліміздегі ең төмен баға саналады екен. Ал шалғай аудандарда көмір бағасы өткен жылмен деңгейлес болып тұр.
Қуаныш ЖОЛЫМБЕТ,
«Семей таңы»