СЪЕЗДІҢ БАСТЫ МИССИЯСЫ – БЕЙБІТШІЛІК
Еліміздің бас шаһарында әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының VII съезі болып өтті. Халықаралық шараға Рим Папасы Франциск арнайы келді. Ауқымды жиынға әлемнің 50 елінен 100-ден астам делегация қатыс- ты. Съезд барысында конфессиялардың діни көшбасшылары мен рухани ұйымдар жетекшілері бір үстелде бас қосты. Шетелдік сарапшылар мен беделді дін қайраткерлері өзекті мәселелер төңірегінде өз ойларын бөлісті.
«Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің пандемиядан кейінгі кезеңдегі адамзаттың рухани және әлеуметтік дамуындағы рөлі» атты пленарлық отырысты ашқан Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан үшін әлемнің ең құрметті рухани көшбасшыларын бірге жинап, диалог орнату үлкен құрмет екенін атап өтті. Президент Ватикан мен Католик шіркеуінің басшысы Рим Папасы Францискке, ең көне Әл-Азһар ислам университетінің Жоғарғы имамы Шейх Ахмад ат-Тайебке, Орыс православ шіркеуінің өкілдеріне, Израильдің Бас ашкеназ раввині Давид Лауға, Израильдің Бас сефард раввині Ицхак Иосифке және форумның барлық қатысушысына өзінің ілтипатын білдірді. – Біздің шақыруымызды қабыл алып, Қазақстанға келгендеріңіз үшін бәріңізге алғыс айтамын. Бұл бейбітшілікті сақтауға және өркениетаралық диалогты нығайтуға бәріміздің мүдделі екенімізді көрсетеді. Өзгеріске толы әрі белгісіздік белең алған қазіргі заманда бүгінгі басқосудың айрықша мәні бар. Біздің съезд өркениетаралық диалог орнататын жаһандық деңгейдегі алқалы жиынға айналды. Бұл форумды өткізуге Қазақстанның бастамашылық етуі бекер емес. Себебі қазақ жері ғасырлар бойы Батыс пен Шығыстың арасындағы көпір болып келеді. Осында, яғни Ұлы дала төрінде небір алып көшпелі империялар өмір сүрген. Діни ұстамдылық – олардың бәріне ортақ сипат, – деді Қасым-Жомарт Тоқаев. Съезде сөз сөйлеген Рим папасы Абай Құнанбайұлының дана ойларын тілге тиек етті. — Біздің рухымыз біршама өзгерді. Өзінің абсолютті еркіндігін өзгертті. Абайдың өзі басқаларды дінге сенуге мәжбүрлей алмайтынымызды айтады. Діни бостандық дегеніміз — фундаменталды және бастапқы құқық. Ол жан-жақты қабылдануы және мәдениеттердің культіне жетелеуі тиіс. Сондықтан адамдардың рухын жария түрде көрсету керек, — деді Рим папасы. Осы орайда ол Абай адамзат алдында маңызы жойылмайтын мәселелерді көтергенін де баса атап өтті.
— Ең маңызды сұрақтарға жауап табуымыз керек. Біз руханиятты насихаттауымыз қажет. Абай жазғандай, өзің тірі болсаң да, көкірегің өлі болса, ақыл табуға сөз ұға алмайсың. Сондықтан жанды, сананы таза ұстау керек, — деді Рим Папасы. Айта кетелік, әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының І Съезі 2003 жылы Қазақстанның астанасында өтті. Кейінгі съездер үш жылда бір рет — 2006, 2009, 2012, 2015 және 2018 жылдары ұйымдастырылып, тәуелсіз Қазақстан тарихындағы ең ірі халықаралық іс-шаралардың біріне айналды. Биылғы съезден ақпарат таратуға 300 БАҚ тіркелген. Оның ішінде Рим папасымен бірге келген 81 журналист бар.
Әлібек КЕМЕЛХАН,
«Семей таңы»