"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

Шертер – ішекті аспап

16.10.2024
Шертер – ішекті аспап
17
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

Музыка мәдениетінің өткеніне ой жүгіртіп, әр алуан тарихи деректерге жүгінсек, халық өнерінің қоры шексіз, музыкалық аспаптардың түрі көп болғаны һақ. Ата-бабаларымыз тастан, ағаштан, темірден, өсімдіктерден, саздан, малдың терісінен, сүйегінен, мүйізден, ішектен, қылдан, тағы басқа да дыбыс шығаруға мүмкін заттардан қарапайым ән-күй аспаптарын жасап отырған. Қазақтың көне музыка мұраларын байыптап зерттеген сайын, біздің ұлттық мәдениет тарихымызға жаңа дерек, жаңа мәліметтер қосыла түспек. Ондай деректерді әлі де болса іздей түсу, қауым боп қолға алатын келелі мәселе.

Белгілі композитор, академик А.Жұбанов  «Халық  аспаптарының ішектерінде ғасырлар бойғы даналық тұнып тұр»,– деген еді. Сан ғасырлар бойы қазақ  халқының өмірімен біте қайнасып, бірге жасасып келе жатқан мол да, қасиетті де, киелі мұрамыздың үлкен бір тобын ұлттық музыкалық аспаптары құрайды.

Қазақ халқының музыкалық аспаптарының тарихы жайында сөз қозғағанда бірден көз алдымызға бірден домбыра, қобыз, шертер, сыбызғы сияқты түрлері келеді. Осы орайда үш ішекті, шертіп ойнайтын, қазақтың аспаптық музыка мәдениетіндегі көне аспаптардың бірі – шертер аспабы жайында танымдық мақсатта сөз қозғағанды жөн көрдім.

Халқымыздың шертпелі аспаптары жетіген, шертер және домбыра болып үш түрге бөлінеді. Шертер – ежелгі шекті аспап. Шертер де домбыра сияқты ойнайды. Шертердің көлемі домбырадан көп кіші, бірақ сыртқы түрі қобызды еске салады, оған жұмыр түр беріп, сыртын терімен қаптайды, аттың қылынан екі шек тартылады. Аспап бір ғана бұрандалы болып келеді, шектің бір басы бұрандаға, екіншісі басына бекітіледі.

Шертер аспабының дамуы мен оқытылуы барысында осы аспаптарды насихаттаушы ғалым-ұстаздар Ерсаин Басықара мен Зәмзәгүл Ізмұратованың еңбектері зор. Алғаш рет аспапқа арнайы «Шертер үйрену мектебі» оқу құралы жазылса, екінші «Шертер үйрену мектебі» оқу құралы 2011 жылы жарық көрді. Осы еңбектердің негізінде Қазақстанның барлық облыстарында шертер сыныптары ашылды. Аттары аталған тәжірибелі ұстаздар шертердің репертуарын қалыптастырып, оқу процессін арнайы бір жүйеге келтіріп, типтік және оқу жұмыс бағдарламаларын жасауда көп еңбек сіңірді.

Жарма ауданы, Қалбатау ауылындағы «Өнер мектебінде» тұңғыш рет 2020 жылы шертер сыныбын ашқан болатынмын. Осы 4 жыл іщінде оқушыларыммен облыстық, республикалық, халықаралық байқауларға қатысып, жүлдлі орындарға ие болдық.  Басты мақсатымыз – оқушыларды жетістікке жетелеу, ұлттық аспабымызға деген сұраныс деңгейін арттыру, өнерді насихаттау.

«Ұстаздық еткен жалықпас, үйретуден балаға» деп Абай атамыз айтқандай, ұстаз ретінде шәкірттерімді ұлттық өнерге баулып, сапалы білім беруге күш саламын. Шәкірттерім өнер шыңын бағындырып, ұлттық құндылықтарды ұлықтайтынына сенемін. Білімді, талантты ұрпақ – ел болашағы!

Б. Мотышева, «Өнер мектебінің» шертер сыныбының ұстазы,

 Жарма ауданы

Ұқсас жаңалықтар

Абай облысына тұмауға қарсы 60 мың доза вакцина жеткізіледі

15.09.2025
Абай облысына тұмауға қарсы 60 мың доза вакцина жеткізіледі

Абай облысына алдағы эпидемиологиялық маусымға дайындық шеңберінде 60 мың доза «Гриппол плюс» вакцинасы сатып алынды. Қосымша қажеттілік ретінде тағы 5...

Толығырақ...Details

Алла Пугачеваның жиені Никита Пресняков ғашық болған қазақ қызы Аида мен Никитаның бүгінгі тағдыры қалай?

15.09.2025
Алла Пугачеваның жиені Никита Пресняков ғашық болған қазақ қызы Аида мен Никитаның бүгінгі тағдыры қалай?

Осыдан біраз уақыт бұрын Алла Пугачеваның жиені Никита мен қазақ қызы Аиданың арасындағы махаббат көпшілік назарын аударып, көп кешікпей олардың...

Толығырақ...Details

Қала мен аудандарда көгалдандыру қарқыны күшейеді: ағаштың жерсінуі бақылауда

15.09.2025
Қала мен аудандарда көгалдандыру қарқыны күшейеді: ағаштың жерсінуі бақылауда

Semeytany.kz – Облыс әкімі Берік Уәлидің төрағалығымен өткен кеңейтілген аппараттық кеңесте «Таза Қазақстан» аясындағы тапсырмалардың орындалуы, сондай-ақ автомобиль жолдары мен...

Толығырақ...Details

«Сәби болғым келеді»

15.09.2025
«Сәби болғым келеді»

Бұл Тұрсынғазы Рахимовтың алғашқы әні. Сазгердің сазгерлік әлеміндегі сәтті сапарына жол ашқан ағжолтай ән. Бар қазақтың көңілін баураған бөлек дүние...

Толығырақ...Details

Түркістанда әлемдік стандарттағы есу арнасы ашылды

15.09.2025
Түркістанда әлемдік стандарттағы есу арнасы ашылды

Semeytany.kz - Түркістан қаласында Мемлекет басшысының тапсырмасымен халықаралық талаптарға сай салынған бірегей есу арнасы пайдалануға берілді. Нысан Халықаралық каноэ федерациясы...

Толығырақ...Details

Суықбұлақта 100 орындық жаңа мектеп құрылысы қарқын алды

15.09.2025
Суықбұлақта 100 орындық жаңа мектеп құрылысы қарқын алды

Semeitany.kz – Жарма ауданының Суықбұлақ ауылында 100 орындық жаңа мектептің құрылысы белсенді жүріп жатыр. 1964 жылы балабақша ретінде салынған ескі...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

Абай облысына тұмауға қарсы 60 мың доза вакцина жеткізіледі

13 часов бұрын

Алла Пугачеваның жиені Никита Пресняков ғашық болған қазақ қызы Аида мен Никитаның бүгінгі тағдыры қалай?

17 часов бұрын

Қала мен аудандарда көгалдандыру қарқыны күшейеді: ағаштың жерсінуі бақылауда

20 часов бұрын

Абай облысында қысқы маусымға жолдар мен жылыту бекеттері дайындалып жатыр

20 часов бұрын

«Сәби болғым келеді»

20 часов бұрын

Түркістанда әлемдік стандарттағы есу арнасы ашылды

21 час бұрын

Суықбұлақта 100 орындық жаңа мектеп құрылысы қарқын алды

21 час бұрын

Қазақстан АӨК саласындағы импортқа тәуелділікті азайту үшін 202 инвестициялық жобаны іске қосады

22 часа бұрын

Қазақстан мен Гонконгтың авиациялық билігі арасында келіссөздер өтті

22 часа бұрын

Ауыл шаруашылығының жалпы өнім көлемі 3,4%-ға өсіп, 3,6 трлн теңгеге жетті

22 часа бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС