Апта сенбісінде қаламыздағы Абай атындағы облыстық кітапхана залында облыстағы ветеринариялық хал—ахуал жайлы жиын өтті. Басқосу барысында аталмыш сала бойынша өткен 2015 жылғы атқарылған жұмыстар қорытындыланып, ағымдағы жылғы жоспарлар пысықталды. Жиынға облыс әкімінің орынбасары Дүйсенғазы Мусин, Семей қаласының әкімі Ермак Сәлімов, ШҚО ветеринария басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ертай Батхолдин, сонымен қатар аудан, қала әкімдерінің орынбасарлары мен ауыл шаруашылығы саласының мамандары қатысты.
Жиын барысында сөз алған Дүйсенғазы Мағауяұлы өткен жылдың еншісіндегі жемісті еңбек жайлы тоқталып өтті.
— Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Нұрлы жол — болашаққа бастар жол» атты Жолдауына орай мал шаруашылығын дамытып, тұрғындарды сапалы ет, сүт өнімдерімен қамтамасыз ету — бүгінгі күннің өзекті мәселесі. Бұл ретте облыстық ветеринария басқармасы ветеринарлық-санитарлық жағдайды назардан тыс қалдырып көрген емес. Соңғы екі жылда материалды-техникалық базаны нығайту үшін бірқатар шаралар қолға алынды. Ветеринарлық пункттер мен кәсіпорындардың материалдық-техникалық базасы республикалық бюджет арқылы қайта жарақтандырылды. Өткен 2015 жылы мал ауруларының алдын алу жұмыстары жүргізіліп, нәтижесінде аса қауіпті деген аусыл сияқты індеттерге жол берілмеді. Сондай-ақ облыс әкімінің назарға алуымен өткен жылы облыстық бюджеттен 412 млн. теңге бөлініп, түрлі мал ауруларының алдын алу шаралары жүргізілді. Оның ішінде 212 млн. теңгеге арнайы түрде ветеринарлық дәрі-дәрмектер сатылып алынған.
Түйіндей айтқанда, өткен жылы ауылшаруашылығы өнімдерін өндірушілердің тауарлары мал дәрігерлерінің қырағы түрдегі қадағалауында болған. Сонымен қатар сарып ауруына қарсы күрес те жемісті жүргізілген. 2014 жылдан бері қарай бруцеллезге ірі қара малдың шалдығуы бір деңгейде, ал ұсақ мал басында 0,4 пайызға төмендепті. Бұл бағытта ауыз толтырып айтарлықтай тұшымды жаңалықтар бар. Әсіресе еліміздегі ең белгілі маман ғалымдармен бірлесіп жұмыстар жүргізілген. Мәселен, тоқтала кетер болсақ, Астанадан «Биотехгрупп», Новосібір қаласындағы ғылыми-зерттеу институттары мамандарымен бірлесіп іргелі шаралар іске асырылған. Өз кезегінде мұндай ілкімді шаралар аймағымыз бойынша сарып ауруының айтарлықтай бәсеңдеуіне әкелуде.
-Түліктен түрлі аурулар шыққаннан кейін, оның сүйегін көму үшін арнайы жерлер ашылуда, — деді өз кезегінде ШҚО ветеринария басқармасы басшысының міндетін атқарушы Ертай Батхолдин. — Бұл 2015 жылдан бастап арнайы жер кадастріне бекітіліп берілген. Биылғы жылы құжаттарды рәсімдеуді аяқтаймыз. Жергілікті облыстық бюджеттен малды көму үшін 10 арнайы орынды салуға 57 млн. теңге бөлінген. Бұлардың ішінде мал өлекселерін көмуге Жарма ауданында алты, Бесқарағайда бір және Көкпекті ауданында екі бірдей арнайы жер берілді. Сондай-ақ халықты қауіпсіз азық-түлікпен қамтамасыз ету үшін мал дәрігерлері ішкі саудадағы 44 нысанды күн сайын тұрақты тексереді.
Бүгінде аймағымызда 326 қасапхана бар. Ал оның жетеуі ет өңдеуші кәсіпорындарға тиесілі. Сонымен қатар, баса атап өтер тағы бір жайт, мал басын есепке алу да жыл сайын тұрақты жүргізілетіндіктен, түліктерді идентификациялау жұмыстары 100 пайызға толық орындалған. Тек ұсақ малға сыр-ға тағу ғана 96 пайыз көлемінде орындалыпты. Оның да өзіндік себебі бар. Сала мамандарының түсіндіруінше, бұл ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінен малға арналған арнайы белгілердің уақытында толық келмегендігінен көрінеді.
Десек те жиын барысында сын да айтылмай қалған жоқ. Мәселен, ауру малдарды көметін арнайы орындар әлі де болса тапшы. Былтыр осындай орындар құрылысына 57 млн. теңге бөлініп, қаржы толығымен игерілген. Нәтижесінде 10 нысан Жарма, Күршім, Бесқарағай және Көкпекті аудандарында жаңадан ашылып, пайдалануға берілді. Айта кетерлігі сол, облысымыздағы 852 елдімекеннің тек 370-інде ғана арнайы орындар бар екен. Яғни, кейбір аудандардағы сала қызметкерлеріне, аудандық әкімдіктерге осы бағытта жұмыс жүргізу қажет.
— Сарып ауруына келер болсақ, өткен жылы адамдар арасында 11 сырқаттану фактісі тіркелді. Бұл қылмыспен пара-пар. Ертеңгі күнгі экспорт мәселесіне байланысты кедергілер туындамауы үшін, жалпы ветеринарлық-профилактикалық шараларды ширату, қадағалау қажет. Яғни, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселесі туындап тұр, — деді БАҚ өкілдеріне пікір білдірген Д.Мусин. Сонымен қатар аталмыш мәселе бойынша тағы бір кемшін тұс — кейбір аудандар аталмыш салаға жас мамандар тарту ісінде қарқындылық танытпауда.
Елбасының биылғы Жолдауында да агроөнеркәсіп саласына ерекше назар аударылған. Ауылшаруашылық саласына жаңа заманауи технологияларды енгізіп, ғылыми тұрғыдан айналысу ісі өркендеуде. Соның аясында, облыс әкімі Даниал Ахметовтің тапсырмасына сәйкес, сүт-тауарлы фермалар ашу, сүт қабылдау пункттерін ашу ісі нәтижелі жүзеге асуда. Ал осы ретте сүт жинақтайтын орындар мен тауарлы — сүт фермалары да ветеринарлық қадағалауда болуы қажет. Себебі ветеринарлық бақылау, халқымыздың амандығы мен денсаулығына тікелей себепкер бола алады. Жиын барысында аудандардан келген мамандардың ортаға салған бір пікірі осы болды.
Қ. ҚОЖА, «Семей таңы»