Бау — бақшалардағы жеміс — жидек пен көкөніс піспей жатып, қала базарлары мен сауда орындарындағы бағалар көтеріліп тұр. Жергілікті билік бұған атүсті қарамай, алаңдаушылық білдіріп отыр. Апта басында шаһар басшысы Ермак Сәлімов кәсіпкерлік бөлім өкілдерімен бірлесе отырып бірнеше сауда нүктелеріне барды. «Наурыз», «Адал» сауда үйлері мен көтерме сауда базарына барған әкімнің негізгі мақсаты – картоп, сәбіз, сарымсақ, қырыққабат сынды әлеуметтік маңызы бар көкөністердің бағасына қатысты жағдайды білу.
Қала тұрғындарының көпшілігі көкөніс, жұмыртқа, ет бағасының өскендігін тілге тиек етті. Алайда «Наурыз» сауда үйінің әкімшісі қазіргі бағаға қосымша 10 пайыздық үстеменің енді қосылмайтынын айтып отыр. Осыған байланысты әкім де өз ойын ортаға салып, қазір көкөністі тасымалдаушылар мен сатушылар бағаны ұстап тұруға тырысып жатқандарын, бізге жеткенше тауар бағасының қай жерде көтерілетінін анықтау керектігін айтты. Қазір картоп, сәбіз, сарымсақ, қырыққабаттың бағалары едәуір көтерілгені анық байқалып тұр. Солай бола тұрса да, қалалық кәсіпкерлік бөлім бағаны тұрақтандыру бағытында жұмыстар атқарылып жатқанын алға тартады.
— Көкөніске қатысты бағаны тұрақтандыру үшін жұмыстар жүргізілуде. Көршілес Ресейден, Өзбекстаннан көкөніс тасымалдаушыларды шақырып, біздің нарықта төмен бағада саудалауларын сұрап отырмыз. Олар бағаны көтермеуге тырысуда. Екі жақты меморандум бекіттік, бұл жұмыс былтыр да жүргізілген болатын. Жақын күндері өзіміздің шаруалардың өнімдері саудаға шығады. Алайда біз оған дейін бұл саланы тұрақтандырамыз. Көкөніс өнімдеріне қатысты мәселе біздің ғана облысымызда емес, бүкіл республика бойынша орын алып отыр,- дейді кәсіпкерлік бөлімінің сектор меңгерушісі Айжан Хасенова.
Рейд барысында Ермак Бидахметұлы базарға да барды. Бір қызығы, семейліктердің көпшілігі сауда орталықтарындағы емес, базар сөрелерінде тұрған өнімдерді көбірек сатып алатын көрінеді. Оның басты себебі тек бағасына ғана емес, сонымен бірге сапасына да қатысты болып шықты.
— Мәселен, «Солтүстік» сауда логистикалық орталығында баға да осы деңгейде, бірақ таңдау аз. Бастапқыда баға төмен болған, қазір өзге базарлармен бірдей. Кейде неге бұл жаққа келдім, одан да базарға барғаным дұрыс еді деп ойланып қаласың. Пиязды 200 теңгеге іздеп жүріп табасың. Саудагерлер елге арзанға бергенше, бұзыла берсін дейді. Мен кәсіпкерлік бөлім жұмысын жандандырғаны дұрыс дер едім. Арзан бағадағы көкөніс базарда ғана. Міне, қиярдың келісін 120 теңгеден осы жерден алдым,- дейді қала тұрғыны Альбина Чумачь.
— Картоп бағасы 120 теңгеден болған, қазір 300 теңге. Тіптен қаланың сол жағалауында сулы, крахмалы көп, бұзылған картопты 250 теңгеден саудалап жатыр,- дейді тағы бір қала тұрғыны.
Алайда қалалық кәсіпкерлік бөлім оған қарсы өз уәжін айтты.
— Өткен жылы картоп өте көп болды, базардағы бағасы төмендеп кетісімен, тұрақтандыру қорындағы картоп та өтіп кетті. Өткен жылы жиын–терін жақсы болды, нәтижесінде баға да қалта көтерерліктей еді,- дейді кәсіпкерлік бөлім басшысының орынбасары Бауыржан Юсупов.
— Бағаның өскенін жасыра алмаймыз. Бағаға қатысты біз мониторинг жүргізе алмайтын жүйе бар, салдарынан біз істің кілтипаны неде екенін соңына дейін білмейміз. Осыны ескере отырып, кәсіпкерлік бөлім осы бағытта жұмыс жүргізуі керек, сонда ғана бағаны бақылауға қол жеткіземіз. Екіншіден, бірнеше көкөніс тасымалдаушылар бірер күнде картоп, сәбіз, қырыққабат, пияздың бағасын түсіруге келісіп отыр. Бұл басқаларға да әсер етеді деп үміттенемін. Үшіншіден, шілде айының ортасынан бастап өзіміздің «Приречное» агрофирмасының өнімдері сатылымға шыға бастайды. Біз өз өнімдеріміздің барлық жерде саудалануына көмек жасауымыз керек. Көкөніс бағасына қатысты жағдай – маусымдық мәселе. Біз бірнеше тасымалдаушылармен жүздестік, меморандумдарға қол қойдық. Тіптен көкөніс жеткізуге қатысты Тараз қаласына дейін барып қайттық. Бүгінгі күннің негізгі сұрағы тасымалдаушылардың өз міндеттерін қалай орындайтынын бақылау,- дейді Ермак Сәлімов.
Көкөніс бағасына қатысты сауалнама жүргізу барысында көптеген жерлестеріміздің арзан әрі сапалы өнімді базардан ғана алуға болады деген пікірде екеніне көз жеткіздік. Оның үстіне әр көкөніске сауда орталықтарында 10 пайыз үстеме қосатын болса, базарда 5 пайыз-дан артпайды. Оның бір себебі – көшеде саудалайтындар тұрған жеріне сауда орталықтарындағыдай ақы төлемейді.
Қала басшысы Чехов көшесіне де назар аударып, заңсыз саудамен айналысушылар жолды жауып, қозғалысқа кедергі келтіретінін атап өтті. Тәртіп сақшылары болса, қанша мөлшерде айыппұл салынғанына қарамастан, көшедегі бұл көрініс қайталана беретінін, алайда алдағы дүйсенбіге дейін көшені қалыпқа келтіретінін айтты.
Ермек ИСАБАЕВ,
«Семей таңы»