Жуырда Қазақстан Республикасы Парламентінің Сенат депутаты Дүйсенғазы Мусин облысымызда арнайы іссапармен болып, өңірдегі агросектор өкілдерімен, мал өсіруші шаруалармен жүздескен болатын. Өткен наурыз айындағы осынау сапары барысында Д.Мағауяұлы жергілікті ауылшаруашылық тауарларын өндірушілерді толғандырып отырған өзекті мәселелер қатарына да қанықты. Айтап айтсақ, мал шаруашылығын дамытуға арналған субсидия қарыздарының қалыптасуы бойынша туындаған жағдайға баса назар аударып, аталмыш мәселеге тереңнен үңілді.
Жалпы, бұл мәселе бойынша облыс әкімдігі Парламент пен Үкіметке арнайы хат жолдаған болатын. Осыны назарға алған Сенат депутаты ел шығысындағы шаруаларды толғандырып отырған жайттың өзектілігін алға тартып, ҚР Премьер-министрі Асқар Маминге депутаттық сауал жолдады.
Д.Мағауяұлы өз сауалында айтып өткендей, тәуелсіздік жылдары ішінде аграрлық-өнеркәсіптік кешендерді дамытуға арналған тоғыз бағдарламалық құжат әзірленген, әрі сол құжаттардың негізінде дәйекті реформалар жүргізіліп, бүгінде мемлекеттік аграрлық саясат кезеңімен іске асырылуда. Соның ішінде АӨК-ін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасының мақсаттары мен міндеттері бірінші кезекте айқындалған болатын. Яғни бұл саланың бәсекеге қабілеттілігін арттырып, еңбек өнімділігін нығайта отырып, өңделген өнім экспортын ұлғайту басты меже саналуда. Осы ретте қаржыландыру көздері мен көлемдері нақтыланып, 2 трлн. 774 млрд. теңге қаржы бағытталып, Елбасының тапсырмаларына сәйкес өзектендірілген еді. Міне, соның нәтижесінде ШҚО-да аталған бағдарламаны іске асыру бағытында жан-жақты әрі белсенді жұмыстар жүргізіліп жатыр.
Дүйсенғазы Мусин осы бағыттағы жұмыстарды да зерделеп, көрсеткіштер көлеміне де назар аударыпты. Атап айтсақ, өткен жылы ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің көлемі 507 млрд. теңгені құрап, 7,4%-ға артып, негізгі капиталға инвестициялар 38 пайызға және еңбек өнімділігі 17 пайызға өскен. Мемлекеттік қолдау шараларының нәтижесінде агроөнеркәсіп кешенін несиелеу екі есеге өсіп, 18 млрд. теңгеге жеткен.
Сондай-ақ Елбасының отандық өнімді халықаралық нарыққа шығару тапсырмасын орындау шеңберінде нақты іс-шаралар жүзеге асырылып, экспорт көлемін арттыру мақсатында өткен жылы облысымызға 5 264 бас ірі қара мал импортталған. Осы жайттарға тоқталған Сенат депутаты Д.Мағауяұлы өз депутаттық сауалында шығыс өңірінің АӨК-де экономиканың өсу драйверінің бірі мал шаруашылығы екендігін алға тартады.
Ал басты проблема — осы саладағы ауылшаруашы-лық тауарын өндірушілердің іскерлік белсенділігін арттыру өткен жылы олардың алдында мал шаруашылығын дамытуға арналған субсидиялар бойынша 5 млрд. теңге сомасында қарыздардың қалыптасуына алып келген. Осылайша, бұл жағдай облыстағы ауыл шаруашылығы құрылымдары үшін қаржылық қиындықтар тудыруда. Оны шешудегі мәселе сол — облыс әкімдігі тарапынан басқа бюджеттік бағдарламалардан қаражатты қайта бөлу жолымен ағымдағы жылға арналған қаражатты іздестірудің барлық ішкі резерві қазірдің өзінде пайдаланылған. Ал жергілікті бюджеттен қаражат бөлуге ешқандай мүмкіндік жоқ.
Осыған орай Сенат депутаты Д.Мусин аграрлық-өнеркәсіптік кешен субъектілері үшін қаржыландыру қолжетімділігін арттыру мақсатында АШМ субсидиялаудың тиімді жүйесін әзірлеу барысында ережелердің тұрақтылығын, бөлінген қаржыны пайдаланудың тиімді жоспарлануын ескергені жөн деп санайды. Яғни, жоғарыда айтылғандай, Д.Мусин ҚР Премьер-министрі Асқар Маминге: «Осы мәселенің маңыздылығын ескере отырып, 2019 жылға арналған республикалық бюджетті нақтылау барысында ШҚО-ға 5 млрд. теңге қаржы бөлуге ықпал етуіңізді сұраймын»,- деп депутаттық сауал жолдаған.
Сенат депутатының ықпалымен ел Үкіметі тарапынан аталған мәселенің шешімі табылар болса, аймағымыздағы аграрлық-өнеркәсіптік кешендер субъектілерін қаржылық сауықтырудың негізгі талабы орындалған болар еді.
Қ.ЖОЛЫМБЕТ, «Семей таңы»{jcomments off}