Өткен апта соңында Семей қаласында трансплантолог және нефролог дәрігерлердің басын қосқан ІІІ Ұлттық конгресс болып өтті. Аталмыш шараға, отандық денсаулық сақтау саласы мамандарымен қатар, халықаралық деңгейдегі мамандар да қатысып, заманауи медицинағы соңғы жетістіктер мен тың зарттемелерді өзара сарапқа салды.
Бүгінде тек еліміз ғана емес, әлем бойынша да бүйрек, бауыр және жүрек трансплантациясы медицина саласындағы өзекті мәселелердің бірі болып отыр. Бұл орайда ағзаларды трансплантациялау оңай емес және бөгде органның жаңа ағзада «қайта жандануы» үшін аса көп қуат пен уақыт қажет екендігі белгілі. Оның үстіне бүгінгі таңда бүйрекке, бауырға немесе жүрек ауыстыруға аса мұқтаж науқастар қатары тым көп әрі жыл сайын артып келе жатыр. Ал донорлар іс жүзінде жоқ десе де болғандай.
– Бүгінгі күндері әлемде созылмалы аурулар кезінде бүйректі ауыстырудың басқа баламасы жоқ. Өмір толыққанды болу үшін бүйрек трансплантациясы қажет. Өткен жылы ШҚО-да роботтандырылған хирургия және ағзаларды трансплантациялау орталығы ашылды. Адамдар дайындалды, қаражат бөлінді, операциялар сәтті өтті. ШҚО-да адам ресурстары жеткілікті, бірегей материалдық-техникалық база болғанымен, бүкіл ел бойынша донор табу өте қиын. Бүйрек, бауыр немесе жүрек сияқты органдарын ауыстыруды қажет ететін адамдарды қолдау қажет. Адам қайтыс болғаннан кейін оның сау мүшелері басқаға донор бола алады. Бүгінде бүйрек пен бауырын ауыстыруды қажет ететін науқастардың саны аз емес. Мұндай жағдайларға жеткізбей, алдын алуымыз керек, — дейді медицина саласының білікті маманы Жақсылық Досқалиев.
Күн тақырыбында тұрған аса өзекті мәселе — трансплантацияны дамыту идеясын облыс әкімінің орынбасары Әсем Нүсіпова да қолдайды.
— Бүгінгі күндері Шығыс Қазақстан облысында жалпы медицина саласы облыс әкімдігінің жіті назарында тұр. Соңғы үш жылда жоғары технологиялық жабдықтарды сатып алуға шамамен 23,5 млрд. теңге салыныпты. Бұл орайда біздің аймағымызда өте жақсы қалыптасқан үрдіс бар. Біз трансплантацияны дамытуымыз керек, бұл науқасқа облыстан тыс жерге шықпай-ақ көмектесуге мүмкіндік береді. Әрине, донорлық бүйрекпен өмір сүру оңай емес, бірақ науқастың қалыптасуына жағдай жасалған. Біз осы бағытта жұмыс істеуіміз керек және тың серпіліс жасауға міндеттіміз, – деді өз сөзінде облыс әкімінің орынбасары.
Ұлттық конгресс барысында сонымен қатар халықаралық деңгейде мойындалған, ғылыми еңбектері айналымға енгізіліп, дәстүрлі нефрология саласында қолданылып жүрген бірқатар профессорлар мен зерттеушілердің баяндамалары тыңдалды. Өз сөздерінде мамандар атап көрсеткендей, қазіргі таңда созылмалы бүйрек жетіспеушілігі дерті — кеңінен таралған аурулардың бірі. Гемодиализ емін қажетсінетін науқастар саны жылына 1 миллионды құрайды екен. Қынжылтарлығы сол, бұл дерт жыл өткен сайын жасара түсуде. Аталған аурудың кең таралуы гемодиализ төсегінің саны мен трансплантация көлемін арттыру сияқты мамандандырылған көмекті ұйымдастыруды қажет етеді. Созылмалы бүйрек жетіспеушілігі шамамен 150-200 жағдайда кездеседі және бүйректен тыс тазалау әдісімен қамтамасыз ету деңгейінің дәрежесін анықтайды. Ал гемодиализ созылмалы бүйрек жетіспеушілігі және перитонеалды диализ диагнозы қойылған науқастарды емдеуде негізгі әдістердің бірі болып табылады.
Басқосу барысында мамандар, аталмыш кеселдің алдын алумен қатар, оны кешенді түрде емдеу мәселелерін де кеңінен талқылады.
Азамат ЕРСАЙЫН, «Семей таңы»{jcomments off}