"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫ ТУРАЛЫ ЖАҢА ЗАҢ ҚАБЫЛДАНУЫ ТИІС

19.04.2022
СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫ ТУРАЛЫ ЖАҢА ЗАҢ ҚАБЫЛДАНУЫ ТИІС
241
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

Еліміз Тәуелсіздік алған 1991 жылы Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өз Жарлығымен Семей ядролық сынақ полигонын мәңгілікке жапты. Бұл айтулы оқиға жерімізге сансыз қайғы-қасірет әкелген ядролық жарылыстарды тоқтатып, тәуелсіз Қазақстан Республикасын бейбітсүйгіш ел ретінде әлемге танытты. Осыдан бері аттай отыз жылдан астам уақыт өтсе де сол атом бомбасының зардабын бастан өткерген және әлі күнге дейін радиация аумағында тұратын Абыралы өңірінің халқы лайықты қолдауды сезіне алмай отыр.

Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев 2019 жылдың сәуір айында Семейге келген сапарында полигон зардабын тартқан азаматтарға жасалатын жеңілдік лайықты деңгейде болуы қажет екенін айтқан болатын.

«Полигон зардабын тартқан азаматтарға жасалатын жеңілдік лайықты деңгейде болуы керек. Үкіметке полигон аумағындағы халыққа берілетін әлеуметтік көмектің мөлшері жөнінде нақты ұсыныстар әзірлеуді тапсырамын. Жыл соңына дейін полигон аймағындағы тұрғындар мен олардың ұрпақтарына ядролық сынақтардың тигізген зиянын нақтылап, әлеуметтік көмектердің көлемін анықтаймыз”,- деген еді.

Мемлекет басшысы осы мәселені Үкімет деңгейінде қарауды тапсырған. Алайда Семей халқы әлі де лайықты қолдауды ала алмай келеді.

«Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтiк жағынан қорғау туралы» Заңда аймақтағы жұмыс істейтін азаматтардың жалақысына ай сайын 1,5 айлық есептік көрсеткіш 4597 теңге ғана экологиялық үстеме қосылады. Бірақ оның өзіне барлық азаматтардың қолы жете бермейді. Жеке бизнеске жалданып жұмыс істейтіндер сол азын-аулақ төлемнің өзін ала алмайды. Салыстырмалы түрде алып қарасақ, көршілес Ресей мемлекетінде азаматтарды қолдау тетіктері әлдеқашан жолға қойылған. Зейнеткерлікке белгіленген мерзімнен 10 жыл бұрын шығады. Жалақысына қомақты үстеме ақы қосылады. Мұнымен қоса, дәрігерге қаралуға жеңілдіктер мен жылына 1 рет курорттық демалыс қарастырылған.

Алысқа бармай ақ өзіміздің Арал өңірін алып қарасақ. Мұнда экологиялық зардап шеккен азаматтардың айлық еңбекақысына 50 пайыз қосымша есептеліп тиісті төлемдер жүргізіледі. Ал дағдарыс аймағы бойынша, Қызылорда қаласы мен Байқоңыр қаласы бойынша, сонымен қатар аудандарға 1,3 коэффициент, яғни 30 пайыз еңбекақыға қосымша төлемдер беріледі. Демек жалақысы орташа есеппен 100 мың теңге болса, қосымша 50 мың теңге экологиялық төлем ретінде жүргізіледі. Сонымен қатар қосымша еңбек демалысын берумен бірге, бір айдағы орташа жалақы есебінен материалдық көмек көрсетіледі. Сондай-ақ дәрi-дәрмектердi тегiн және 30 пайыз жеңілдікпен сатып алуға, санаторий-курорт жолдамаларымен тегiн қамтамасыз етуге, мүгедектерге сауықтыруға арнап берiлетiн жыл сайынғы жәрдемақыға, коммуналдық қызмет, электр қуаты, газ, жылу үшiн төленетiн ақыны 50 және 25 пайызға кемiтуге; жеке немесе кооперативтiк тұрғын үй салуға процентсiз несие алып, оның 50 процентiн өтеу тұрғысынан көмек ала алады. Ал біздегі жағдай көңіл көншітпейді.

Жуырда Парламент Мәжілісінің жалпы отырысында «Семей ядролық қауіпсіздік аймағы туралы» Заң жобасы мақұлданды. Энергетика министрі Болат Ақшолақов мырза полигонның шартты таза және нормативтен тыс ластанған жерлерінің шекаралары айқындалатынын айтты. Заң жобасын қабылдау тұтастай алғанда экология, халықтың радиациялық қауіпсіздігі мәселелеріне оң әсер етпек. Мұнымен қоса полигон аумағындағы игерілмей жатқан ауыл шаруашылығы жерлерін мақсатты пайдалануға мүмкіндік тумақ. Осыған қатысты «Ақшың» корпорациясының президенті, «Абыралы-Дегелең» қорының президенті Марат Құрманбай пікір білдірді. Ол өз сөзінде қырық жыл атом бомбасының зардабын көрген Абыралы халқының әлеуметтік қолдау мәселесі әлі күнге дейін шешілмегенін тілге тиек етті.

— Жалпы алғанда министр мырзамен келісуге болады. Дегенмен, сол полигонның тікелей зардабын көрген халықтың жағдайы тағы да назардан тыс қалып қойды. Абыралы өңірі тұрғындарының әлеуметтік-тұрмыстық жағдайын жақсартуға, құқықтық, мәдени сауықтыру, экологиялық мәселелерін шешуге ықпал етуге қатысты мәселені бірнеше жылдан бері көтеріп келеміз. Өкінішке орай халықтың үні естір құлаққа жетпей қалып жатыр. Осы орайда полигоннан зардап шеккендер туралы заң нормаларына өзгерістер енгізу керек немесе мүлде жаңа заң қабылдау қажет.

Өткен жылдың қазан айында Семей ядролық-сынақ полигонының жабылуының 30 жылдығына арналған конференцияда қатысушылардың талаптарын іске асыру мақсатында қалада «Полигон 21» қоғамдық комитеті құрылған болатын. Оның құрамына Семей қаласында ғана емес, сонымен қатар өзге де өңірлерде тұратын әр салада қызмет ететін азаматтар кіреді.

БҰҰ Бас Ассамблеясының 2020 жылғы 21 желтоқсандағы қарарын және Қазақстан Республикасының Конституциясын басшылыққа ала отырып, жаңадан құрылатын Абай облысында полигонға қатысты кешенді іс-шаралар әзірлеу үшін арнайы мемлекеттік комиссия құруды ұсынып отырмыз. Ол комиссияның құрамына жергілікті мемлекеттік органдардың, бизнес, ғылым, денсаулық сақтау, мәдениет пен азаматтық қоғам өкілдері кіруі тиіс. Сонымен қатар заманауи талаптарды ескере отырып, полигон туралы жаңа заң қабылдануы қажет деп есептейміз, — деді Марат Серікжанұлы.

Семей ядролық полигонынан зардап шегіп, радиацияның уын жұтқан халықты қолдау тетіктерін жетілдіретін кез келді. Бұл басқару жүйесі жаңғыра бастаған Жаңа Қазақстанда іске асса игі.

Б.ҚАРЫНБАЙ

БІЗДІ ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДЕН ОҚЫҢЫЗ!

Абай облысында қандай аудандар ашылады?  Абай облысында қандай аудандар ашылады?   Абай облысында қандай аудандар ашылады?

 

Мақалада: СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫ ТУРАЛЫ ЖАҢА ЗАҢ ҚАБЫЛДАНУЫ ТИІС

Ұқсас жаңалықтар

Заманауи техниканы ауылға беру: ТЖМ қауіпсіздік стандарттарын теңестіреді

07.05.2025
Заманауи техниканы ауылға беру: ТЖМ қауіпсіздік стандарттарын теңестіреді

Жезқазғанда Ұлытау облысы Төтенше жағдайлар департаментінің бөлімшелеріне жаңа арнайы техниканы тапсыру рәсімі өтті. Іс-шараға әкімдік, ТЖД өкілдері, ардагерлер, қызмет қызметкерлері...

Толығырақ...Details

Қазақстандағы ТЖ жүйесінің цифрлық трансформациясы

06.05.2025
Қазақстандағы ТЖ жүйесінің цифрлық трансформациясы

Төтенше жағдайлар министрлігінде дағдарыстық жағдайларда басқарудың тиімділігін арттыруға, төтенше жағдайлардың алдын алу және оларды жою бойынша үйлестіруді қамтамасыз етуге бағытталған...

Толығырақ...Details

Алматы әуежайын дамытуға 362 млн доллар жеке инвестиция тартылады

06.05.2025
Алматы әуежайын дамытуға 362 млн доллар жеке инвестиция тартылады

ҚР Көлік министрлігі мен «Алматы халықаралық әуежайы» АҚ инвестиция мәселелерін нақтылау, іске асыру кезеңдерімен және әуе айлағын одан әрі дамытуға...

Толығырақ...Details

Еліміздегі ең танымал ТОП-10 спорт түрі

06.05.2025
Еліміздегі ең танымал ТОП-10 спорт түрі

Қазақстан Республика Туризм және спорт министрлиги 2024 года жылдың қорытындысысынша еліміздегі ең танымал спорт түрлері туралы деректерді ұсынды. Статистика бұқаралық...

Толығырақ...Details

5 МАМЫР — ДҮНИЕЖҮЗІЛІК АКУШЕРЛЕР КҮНІ

05.05.2025
5 МАМЫР — ДҮНИЕЖҮЗІЛІК АКУШЕРЛЕР КҮНІ

Бүгін біз жаңа өмірдің бастауында тұратын жандарды — акушерлерді құрметтейміз! Қазақстанда жыл сайын орта есеппен 370 мыңға жуық босану қабылданады,...

Толығырақ...Details

ТЖМ ауылдық жерлерде қауіпсіздікті нығайтады

05.05.2025
ТЖМ ауылдық жерлерде қауіпсіздікті нығайтады

Қазақстан ТЖМ ауылдық елді мекендердегі қауіпсіздікті нығайту бойынша жүйелі жұмысты жалғастыруда. Осының шеңберінде жергілікті атқарушы органдарды өртке қарсы қорғауды нығайтуға...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

Заманауи техниканы ауылға беру: ТЖМ қауіпсіздік стандарттарын теңестіреді

2 дня бұрын

Қазақстандағы ТЖ жүйесінің цифрлық трансформациясы

3 дня бұрын

Алматы әуежайын дамытуға 362 млн доллар жеке инвестиция тартылады

3 дня бұрын

Еліміздегі ең танымал ТОП-10 спорт түрі

3 дня бұрын

5 МАМЫР — ДҮНИЕЖҮЗІЛІК АКУШЕРЛЕР КҮНІ

4 дня бұрын

ТЖМ ауылдық жерлерде қауіпсіздікті нығайтады

4 дня бұрын

Биылғы құрылыс маусымы аясында бірқатар жол құрылысы басталады

4 дня бұрын

Қазақстандық оқушы Азия-Тынық мұхиты аймағының ең мықты лингвисі атанды

4 дня бұрын

Семейлік шекарашылар “Бірлік жарысы” марафонына қатысты

7 дней бұрын

Әуежайдың террористік қауіп-қатерге дайындығы тексеріледі

1 неделя бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС