"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

К 95-летию газеты «Семей таңы». От «Сарыарки» до «Семей таңы»

04.11.2014
К 95-летию газеты «Семей таңы». От «Сарыарки» до «Семей таңы»
1
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

4 декабря в этом году исполняется 95 лет одному из старейших печатных изданий республики – газете «Семей таңы». В преддверии этого знаменательного в истории страны и региона события мы предлагаем вниманию читателей перевод с казахского языка книги директора-главного редактора газет «Семей таңы» и «Вести Семей»  кандидата филологических наук Ризы Асановны МОЛДАШЕВОЙ «Сарыарқадан» «Семей таңына» дейін» — «От «Сарыарки» до «Семей таңы».

Продолжение.

Изменения  в обществе и развитие периодической печати

С 1927 года на партийную печать Казахстана был возложен ряд обязанностей организаторского, пропагандистского характера. В частности, газеты и журналы освещали ход индустриализации и реформирования сельского хозяйства республики.

К концу 1927 года социалистическая индустрия продемонстрировала свои первые достижения, коммунистическая партия и советская власть разрабатывали пятилетний план развития сельского хозяйства. В 1928 году весь народ Казахстана приступил к реализации этих планов.

XV съезд партии, проходивший 2 -19 декабря, принял решение о коллективизации сельского хозяйства. При этом шла активная агитация населения вступать в колхозы.

В 1928 — 1930 годах в результате административно-территориальных изменений все бывшие губернии, уезды были расформированы и  вместо них созданы округа, районы, аулы (села). В эти годы началась конфискация имущества зажиточных людей, в жизни села произошли большие перемены.

С 1928 года претерпела изменения и советская печать. Менялись не только названия газет, но и их содержание, которое было направлено на выполнение новых задач партии и советской власти.

 

{jcomments on}Современные веяния коснулись и газеты «Қазақ тілі», которая с 1928 года начала называться «Жаңа ауыл» («Новый аул»). Об этом периоде реформирования печати осталось много документальных сведений.

 

В свое время газета «Қазақ тілі» выходила еженедельно на восьми страницах. А газета «Жаңа ауыл» стала выпускаться два раза в неделю. В два раза увеличился и ее объем. Каркабат Байкенов, который в те годы выполнял обязанности редактора издания, отмечал в своей рукописи, что газета «Жаңа ауыл» выходила два раза в неделю и была печатным органом Семипалатинского окружного комитета партии и окружного Совета народных депутатов.

Из рукописи ветерана газеты Омиртая Мустаулы мы узнаем, что тираж газеты «Жаңа ауыл» в 1929 году составлял 500 экземпляров. А в документах, которые сохранились в редакции газеты «Семей таңы», можно найти множество сведений о корреспондентах и других сотрудниках газеты «Жаңа ауыл». Так, в одном из документов сказано, что в 1929 году ответственным редактором газеты был А. Смагулов, а ее ответсекретарем – Г. Смагулов, начальником отдела – С. Донентаев, заведующим отделом корреспондентов – М. Кордабаев, переводчиком – Ж. Ыбыраев.

В одной из рукописей Муксына Кордабаева отмечено, что в 1928 году Газиз Смагулов поменял свое место работы, став сотрудником газеты «Социалистік Қазақстан», и на его место в газету «Жаңа ауыл» пришел  Муксын Кордабаев. Он был ответсекретарем издания до сентября 1930 года. В этом году на работу в газету в качестве литсотрудника устроился Саду Машаков.

В газете работал знаменитый поэт и публицист Сабит Донентаев, который закладывал фундамент газеты  «Қазақ тілі». В своей статье «Адагер адамды құрметтейік» Бопебай Тулгажанов рассказывает: «Сначала Сабит работал в газете «Қазақ тілі», потом – в «Жаңа ауыл». Его злободневные стихи, острые фельетоны нашли свое достойное место на страницах обеих газет. Он всегда поддерживал молодых писателей, корреспондентов. В те годы его воспитанниками были молодые публицисты Гайса Сармурзин, Мусатай Акынжанов, Саду Машаков, Турлыхан Хасенов, Кайырлыхан Еркебаев, Хайыржан Бекхожин, Дихан Абилев».

В другой рукописи говорится о жанровой направленности творчества Сабита Донентаева: «Он внес огромный вклад в газетное дело. Он всегда писал объемные материалы. Его основными жанрами были стихотворения и фельетоны».

В 1928 году в газете «Жаңа ауыл» сделал первые шаги в своей трудовой жизни Саду Машаков. Он писал об учебных заведениях, культурных событиях, комсомольских организациях. На страницах газеты также были опубликованы три его стихотворения: «Комсомолға», «Газет тілшісі», «Әскери міндет». В 1930 году Саду Машаков в праздничном спецвыпуске газеты «Жаңа ауыл» опубликовал статью «Мыңға жетсін», в которой, в частности, говорится об увеличении тиража издания.

Историческую ценность наследия Саду Машакова представляют его рукописи. В написанной им статье под названием «Өткен күндер тарихынан» Саду Машаков рассказывает о выходе газет «Жаңа ауыл»  и «Қызыл дала», сотрудниках этих изданий.

«Страницы газет, — писал он, — это летопись истории, которая никогда не исчезнет. Для жителей Павлодарского, Усть-Каменогорского и Каркаралинского краев номера газеты, выходившие в 1928 — 1930 годах, очень важны и значимы. Эти номера отличались от других своими интересными, содержательными материалами».

В 1928 — 1930 годах штат сотрудников газеты «Жаңа ауыл» растет. Среди них  И. Алин, А. Смагулов, С. Багадиев, А. Хангельдин, М. Темиргалин.  В своей работе они строго придерживались партийных принципов. Журналист М. Хангельдин был направлен Семипалатинским городским комитетом комсомола в Маканчинский район. Одна из самых известных статей М. Хангельдина вышла под заголовком «Ленин комсомолына мүше болу — абыройлы іс» («Стать членом Ленинского комсомола – это большая честь»). В ней автор призывал молодежь вливаться в ряды комсомола. Еще одна запомнившаяся читателям статья М. Хангельдина – «Астық байлығы — ел байлығы» («Хлебное богатство – народное богатство»).

Продолжение следует.

На фото: Саду (Садуакас) Машаков

Ұқсас жаңалықтар

Бесқарағайдағы спорт мектебі күрделі жөндеуден өтеді – облыс әкімі

05.07.2025
Бесқарағайдағы спорт мектебі күрделі жөндеуден өтеді – облыс әкімі

Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Бесқарағай ауылындағы балалар-жасөспірімдер спорт мектебіне барып, мекеменің бүгінгі ахуалымен танысты. 1978 жылы салынған...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығын жеке қабылдап, өзекті мәселелерді бақылауына алды

05.07.2025
Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығын жеке қабылдап, өзекті мәселелерді бақылауына алды

Әлеумет Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Бесқарағай ауданына сапары барысында жергілікті тұрғындарды жеке қабылдап, олардың талап-тілектерін тыңдады. Кездесу...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығымен кездесіп, аудан дамуы туралы есеп берді

04.07.2025
Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығымен кездесіп, аудан дамуы туралы есеп берді

Әлеумет Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Бесқарағай ауданының орталығында жергілікті тұрғындармен кездесті. Жиында аймақ басшысы өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуы...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі Семейдегі балалар биологиялық орталығының жұмысымен танысты

04.07.2025
Облыс әкімі Семейдегі балалар биологиялық орталығының жұмысымен танысты

Әлеумет Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Семей қаласындағы Бейбітшілік аралында орналасқан облыстық балалар биологиялық орталығына барып, мекеменің тыныс-тіршілігімен...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі №42 мектептің мәселелерімен танысты: интернатты кеңейту ұсынысы қаралуда

04.07.2025
Облыс әкімі №42 мектептің мәселелерімен танысты: интернатты кеңейту ұсынысы қаралуда

Әлеумет Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Семей қаласындағы №42 жалпы орта білім беретін мектепке барып, білім ошағының жағдайымен...

Толығырақ...Details

Президент Ұлттық домбыра күні қарсаңында жастардың дәстүрге ықыласына ризашылығын білдірді

04.07.2025
Президент Ұлттық домбыра күні қарсаңында жастардың дәстүрге ықыласына ризашылығын білдірді

Мәдениет Semeytany.kz – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев шілденің алғашқы жексенбісінде атап өтілетін Ұлттық домбыра күнімен қазақстандықтарды құттықтады. Бұл туралы ол...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

Президент Астана күнімен құттықтап, елорданың ел дамуындағы рөліне тоқталды

2 дня бұрын

Бесқарағайдағы спорт мектебі күрделі жөндеуден өтеді – облыс әкімі

3 дня бұрын

Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығын жеке қабылдап, өзекті мәселелерді бақылауына алды

3 дня бұрын

Облыс әкімі Бесқарағай жұртшылығымен кездесіп, аудан дамуы туралы есеп берді

4 дня бұрын

Облыс әкімі Семейдегі балалар биологиялық орталығының жұмысымен танысты

4 дня бұрын

Облыс әкімі №42 мектептің мәселелерімен танысты: интернатты кеңейту ұсынысы қаралуда

4 дня бұрын

Облыс әкімі Семейдегі Қарттар үйі мен психоневрологиялық орталықтың жағдайымен танысты

4 дня бұрын

Президент Ұлттық домбыра күні қарсаңында жастардың дәстүрге ықыласына ризашылығын білдірді

4 дня бұрын

Абай облысында 10 қаржы пирамидасы әшкереленіп, 88 миллион теңге шығын келген

4 дня бұрын

Абай облысында есірткімен күрес күшейіп жатыр: жарты жылда 300 келіден астам зиянды зат тәркіленді

4 дня бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС