"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

К 95-летию газеты «Семей таңы». От «Сарыарки» до «Семей таңы»

04.11.2014
К 95-летию газеты «Семей таңы». От «Сарыарки» до «Семей таңы»
1
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

4 декабря в этом году исполняется 95 лет одному из старейших печатных изданий республики – газете «Семей таңы». В преддверии этого знаменательного в истории страны и региона события мы предлагаем вниманию читателей перевод с казахского языка книги директора-главного редактора газет «Семей таңы» и «Вести Семей»  кандидата филологических наук Ризы Асановны МОЛДАШЕВОЙ «Сарыарқадан» «Семей таңына» дейін» — «От «Сарыарки» до «Семей таңы».

Продолжение.

Изменения  в обществе и развитие периодической печати

С 1927 года на партийную печать Казахстана был возложен ряд обязанностей организаторского, пропагандистского характера. В частности, газеты и журналы освещали ход индустриализации и реформирования сельского хозяйства республики.

К концу 1927 года социалистическая индустрия продемонстрировала свои первые достижения, коммунистическая партия и советская власть разрабатывали пятилетний план развития сельского хозяйства. В 1928 году весь народ Казахстана приступил к реализации этих планов.

XV съезд партии, проходивший 2 -19 декабря, принял решение о коллективизации сельского хозяйства. При этом шла активная агитация населения вступать в колхозы.

В 1928 — 1930 годах в результате административно-территориальных изменений все бывшие губернии, уезды были расформированы и  вместо них созданы округа, районы, аулы (села). В эти годы началась конфискация имущества зажиточных людей, в жизни села произошли большие перемены.

С 1928 года претерпела изменения и советская печать. Менялись не только названия газет, но и их содержание, которое было направлено на выполнение новых задач партии и советской власти.

 

{jcomments on}Современные веяния коснулись и газеты «Қазақ тілі», которая с 1928 года начала называться «Жаңа ауыл» («Новый аул»). Об этом периоде реформирования печати осталось много документальных сведений.

 

В свое время газета «Қазақ тілі» выходила еженедельно на восьми страницах. А газета «Жаңа ауыл» стала выпускаться два раза в неделю. В два раза увеличился и ее объем. Каркабат Байкенов, который в те годы выполнял обязанности редактора издания, отмечал в своей рукописи, что газета «Жаңа ауыл» выходила два раза в неделю и была печатным органом Семипалатинского окружного комитета партии и окружного Совета народных депутатов.

Из рукописи ветерана газеты Омиртая Мустаулы мы узнаем, что тираж газеты «Жаңа ауыл» в 1929 году составлял 500 экземпляров. А в документах, которые сохранились в редакции газеты «Семей таңы», можно найти множество сведений о корреспондентах и других сотрудниках газеты «Жаңа ауыл». Так, в одном из документов сказано, что в 1929 году ответственным редактором газеты был А. Смагулов, а ее ответсекретарем – Г. Смагулов, начальником отдела – С. Донентаев, заведующим отделом корреспондентов – М. Кордабаев, переводчиком – Ж. Ыбыраев.

В одной из рукописей Муксына Кордабаева отмечено, что в 1928 году Газиз Смагулов поменял свое место работы, став сотрудником газеты «Социалистік Қазақстан», и на его место в газету «Жаңа ауыл» пришел  Муксын Кордабаев. Он был ответсекретарем издания до сентября 1930 года. В этом году на работу в газету в качестве литсотрудника устроился Саду Машаков.

В газете работал знаменитый поэт и публицист Сабит Донентаев, который закладывал фундамент газеты  «Қазақ тілі». В своей статье «Адагер адамды құрметтейік» Бопебай Тулгажанов рассказывает: «Сначала Сабит работал в газете «Қазақ тілі», потом – в «Жаңа ауыл». Его злободневные стихи, острые фельетоны нашли свое достойное место на страницах обеих газет. Он всегда поддерживал молодых писателей, корреспондентов. В те годы его воспитанниками были молодые публицисты Гайса Сармурзин, Мусатай Акынжанов, Саду Машаков, Турлыхан Хасенов, Кайырлыхан Еркебаев, Хайыржан Бекхожин, Дихан Абилев».

В другой рукописи говорится о жанровой направленности творчества Сабита Донентаева: «Он внес огромный вклад в газетное дело. Он всегда писал объемные материалы. Его основными жанрами были стихотворения и фельетоны».

В 1928 году в газете «Жаңа ауыл» сделал первые шаги в своей трудовой жизни Саду Машаков. Он писал об учебных заведениях, культурных событиях, комсомольских организациях. На страницах газеты также были опубликованы три его стихотворения: «Комсомолға», «Газет тілшісі», «Әскери міндет». В 1930 году Саду Машаков в праздничном спецвыпуске газеты «Жаңа ауыл» опубликовал статью «Мыңға жетсін», в которой, в частности, говорится об увеличении тиража издания.

Историческую ценность наследия Саду Машакова представляют его рукописи. В написанной им статье под названием «Өткен күндер тарихынан» Саду Машаков рассказывает о выходе газет «Жаңа ауыл»  и «Қызыл дала», сотрудниках этих изданий.

«Страницы газет, — писал он, — это летопись истории, которая никогда не исчезнет. Для жителей Павлодарского, Усть-Каменогорского и Каркаралинского краев номера газеты, выходившие в 1928 — 1930 годах, очень важны и значимы. Эти номера отличались от других своими интересными, содержательными материалами».

В 1928 — 1930 годах штат сотрудников газеты «Жаңа ауыл» растет. Среди них  И. Алин, А. Смагулов, С. Багадиев, А. Хангельдин, М. Темиргалин.  В своей работе они строго придерживались партийных принципов. Журналист М. Хангельдин был направлен Семипалатинским городским комитетом комсомола в Маканчинский район. Одна из самых известных статей М. Хангельдина вышла под заголовком «Ленин комсомолына мүше болу — абыройлы іс» («Стать членом Ленинского комсомола – это большая честь»). В ней автор призывал молодежь вливаться в ряды комсомола. Еще одна запомнившаяся читателям статья М. Хангельдина – «Астық байлығы — ел байлығы» («Хлебное богатство – народное богатство»).

Продолжение следует.

На фото: Саду (Садуакас) Машаков

Ұқсас жаңалықтар

Абай облысының оқушылары халықаралық форумда Қазақстанды таныстырады

08.07.2025
Абай облысының оқушылары халықаралық форумда Қазақстанды таныстырады

Semeytany.kz – Беларусь елінің Минск облысында өтіп жатқан «Достастықтың балалары» атты халықаралық мәдени-танымдық форумға Абай облысының оқушылары қатысуда. Шара 7–16...

Толығырақ...Details

Абай облысы Қытайлық инвесторлармен жаңа қала салуды жоспарлап отыр

08.07.2025
Абай облысы Қытайлық инвесторлармен жаңа қала салуды жоспарлап отыр

Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли Қытайдың Xinjiang Huayuan Holding Group Co. Ltd корпорациясының басшысы Ли Цзюнь бастаған делегациямен...

Толығырақ...Details

Облыс әкімі Семейде әлеуметтік дүкендер санын арттыруды тапсырды

08.07.2025
Облыс әкімі Семейде әлеуметтік дүкендер санын арттыруды тапсырды

Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәлидің төрағалығымен өткен кеңейтілген аппараттық кеңесте әлеуметтік маңызы бар азық-түлік бағасының өсуіне жол бермеу,...

Толығырақ...Details

Берік Уәли: Ауылдағы медициналық нысандар толық дайын күйінде пайдалануға берілуі тиіс

08.07.2025
Берік Уәли: Ауылдағы медициналық нысандар толық дайын күйінде пайдалануға берілуі тиіс

Semeytany.kz – Абай облысында өңір басшысы Берік Уәлидің төрағалығымен өткен кеңейтілген кеңесте бірқатар маңызды мәселе көтерілді. Оның ішінде квазимемлекеттік сектордағы...

Толығырақ...Details

Семейде мүлік салығы өсті: жаңа мәртебе – жаңа талаптар

08.07.2025
Семейде мүлік салығы өсті: жаңа мәртебе – жаңа талаптар

Semeytany.kz – Абай облысында мүлік пен жер салығының мөлшері артты. 2024 жылға арналған төлем мерзімі 1 қазанға дейін белгіленген. Бұл...

Толығырақ...Details

«Ауыл мектебі – сапа алаңы» республикалық жобасына 1,5 мың мектеп қосылады

08.07.2025
«Ауыл мектебі – сапа алаңы» республикалық жобасына 1,5 мың мектеп қосылады

Қазақстанда мектептердің 70%-ға жуығы ауылдық жерлерде орналасқан және көпшілігі шағын жинақты мектептер болып табылады. Қала мен ауыл мектептері арасындағы білім...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

35 жылдан кейінгі жаңару: Семейдегі жылу желісіне жаңа дем берілді

17 часов бұрын

Абай облысының оқушылары халықаралық форумда Қазақстанды таныстырады

1 день бұрын

Абай облысы Қытайлық инвесторлармен жаңа қала салуды жоспарлап отыр

1 день бұрын

Облыс әкімі Семейде әлеуметтік дүкендер санын арттыруды тапсырды

1 день бұрын

Берік Уәли: Ауылдағы медициналық нысандар толық дайын күйінде пайдалануға берілуі тиіс

1 день бұрын

Семейде мүлік салығы өсті: жаңа мәртебе – жаңа талаптар

1 день бұрын

«Ауыл мектебі – сапа алаңы» республикалық жобасына 1,5 мың мектеп қосылады

1 день бұрын

Шекарадан жанармай мен ірі көлемдегі ақша алып өтпек болғандар ұсталды

1 день бұрын

Президент Астана күнімен құттықтап, елорданың ел дамуындағы рөліне тоқталды

4 дня бұрын

Бесқарағайдағы спорт мектебі күрделі жөндеуден өтеді – облыс әкімі

5 дней бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС