Жадыраған жаздың да аяқталып, қоңыр күздің де басталғанына, міне, бірнеше күн. Қыс та қыр астында. Қазір қысқы маусымға дайындықтың қарбалас кезеңі. Қыстан қысылмай шығу үшін, жылу жүйелерінде жаңғырту, жаңалау жұмыстары уақтылы жүріп жатқанымен, жылуға қарызы барлардың қатары әлі де көп. Жылуға берешегі барлар өз кезегінде өзгенің сапалы жылу алуына кедергі келтіретіні тағы бар.
Семей қаласында бүгінгі күні дебиторлық қарыз 641миллион теңгені құрайды. Оның ішінде берешектің көп бөлігі тұрғындар енші-сінде. Олардың жылуға қарызы 439 миллион теңгеге жеткен. Оның ішінде 2 328 абонентпен сот орындаушылары айналысуда. Сондай-ақ бүгінгі күні 90 мың теңге қарызы бар 3 мыңға жуық тұрғынның ісі сотқа жіберілген.
«Теплокоммунэнерго» мекемесінің абоненттермен жұмыс бөлімінің бастығы Гауһар Жетпісбаеваның сөзіне сүйенсек, коммуналдық мекеме жылуға қарызы барларға қатаң шаралар қолдануға дейін барады. Өйткені жауапсыз тұтынушылар жылу маусымына кедергі келтіруі мүмкін. Осыны ескерген мамандар сот орындаушыларымен бірлесе қарызға батқан абоненттерді аралап, ескерту қағаздарын да таратуда.
— Рейд шаралары күнделікті учаскелік инспекторлармен және сот орындаушыларымен бірлесе жүргізіліп тұрады. Бүгінгі күнге дейін жеке тұрған шамамен 76 нысан жылудан ажыратылды. Олардың қарызы 30 млн. теңгеден астам. Пәтерлер бойынша әзірге жылудан ажырату жүргізілген жоқ. Ол, жылу маусымы басталғанда, арнайы мамандармен жүзеге асырылады. Өткен жылы пәтерлерді ажырату тәжірибемізде болған. Бұған қоса күн сайын әлеуметтік қызметкерлер қарызы бар үйлерге тұрғындардың тізімін іледі. Берешегі барларға ескерту жасайды. Өз күшімізбен де хабарласып, жиындар өткізіп, дебиторлық қарызды жабу керектігін айтамыз, — дейді Г.Жетпіспаева.
Гауһар Жетпісбаеваның айтуынша, қалада 600-ге жуық тұтынушы жүз мыңдап қарыз екен. Жылу маусымы аяқталған уақыттан бері, олармен күшейтілген тәртіппен жұмыс жасалып жатыр. Нәтижесінде ай сайын олардың он шақтысы берешектерін төлеп те жатқан көрінеді.
Мекеме сонымен қатар жаз мезгілінде қарызы бар тұтынушыларды сотқа беру ісімен айналысу мақсатында қосымша 9 заңгер жалдаған. Мамыр айынан бүгінгі күнге дейін олармен 4 мыңға жуық іс рәсімделіпті. Бүгінгі күні олардың ішінде 1077 абонентке сот шешімі шығарылса, қалған істер сот қарауында.
Тәжірибеде қарызға батқандардың дүние-мүліктерін тәркілеу де бар. Ол қазір де жүзеге асып жатыр екен. Ал сот шешімін орындамай, қарызын қасақана қайтармай жүрген 15 абоненттің ісі сотта жатыр. Олардың алдағы уақытта дүние-мүліктері тәркіленіп, елден шығарылмай тасталуы мүмкін. Тіпті үш айға дейін бас бостандығынан айырылуы да ықтимал.
Осындай қарызға батып, жауапкершіліктен жалтарып жүргендердің бірі — семейлік Татьяна Тарасова. Гауһар Жетпісбаеваның айтуынша, азаматша өз иелігіндегі 10 пәтерін жалға беретін көрінеді. Алайда жарты миллион қарызы бар ол жылуға ешқандай төлем жасамай, қашып жүр екен. Сала мамандары бірнеше мәрте іздеп барғандарымен, үй иесін таба алмаған. Ал пәтер жалдап тұрып жатқандардың әрбірі ай сайын 50 мың теңгеден төлем жасайтындарын айтқан. Қазір ол азаматшаға іздеу де жарияланыпты.
Асан МЫРЗАХАНОВ, «Семей таңы»