Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығында жеке текті құжаттар өте көп сақталған. Жеке адамдар туралы жинақталған құжаттар олардың өмірінің әр кезеңін танып – білуге мол мүмкіндік береді. Осындай аса бағалы, құнды, қызықты, мағыналы құжаттардың ең бірегейі — Қайым Мұхамедхановтың қоры. Қайым Мұхамедхановтың құжаттары Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығына мемлекеттік сақтауға 2007 жылы келіп түсті. Құжаттарға 1574-қор нөмірі берілді. Оған 1920 — 2006 жылдарды қамтитын № 1-ші тізімдеме жасалды. Тізімдемеге 44 сақтау бірлігі енгізілді.
2010 жылы ғалымның қоры жаңа құжаттармен толықты. Құжаттар Қайым Мұхамедхановтың шығармашылық қызметін бейнелейді. Олар: 5,6,7 және 8 томнан тұратын «Қайым Мұхамедханов» деп аталатын шығармалар жинағы, 2007 — 2009 жылдар аралығында «Қайым Мұхаметханов атындағы білім және мәдениет орталығы» қоғамдық қорында шығарылған ғалымның «Судьба и Карлаг», «Научные комментарии к произведениям Абая», «Ильяс Богаранский — первый издатель книг Абая» кітаптары. 2009 жылы Қайым Мұхамедхановтың балалары шығарған «Шакарим и Каюм. Сплетение судеб» деп аталатын кітаптары сақталып отыр. Сонымен қатар «Ілік септігі», «Тау тұлға» деп аталатын Қазақстан ұлттық арнасы түсірген деректі бейнеролик, Қайым Мұхамедханов туралы «Хабар» телеарнасы түсірген деректі бейнероликтер бар. Жаңадан келіп түскен құжаттарға 2007 — 2010 жылдарды қамтитын №1-ші тізімдеме (жалғасы) берілді. Оған 10 сақтау бірлігі енгізілді.Сондай-ақ абайтану ілімінің негізін қалаған ұстазы М. Әуезовтен кейін абайтану ілімін үлкен ғылыми-танымдық мектепке айналдырған және өмірлік мұратын ұлы Абаймен байланыстырған ғалымға қатысты мәліметтер орталықтың Қ-1406 (Абай мұражайы), Қ-138 (Семейдің облыстық білім беру бөлімінің курстық базасы) және мерзімді баспасөз тігінділерінде кездеседі.
Бүгінде ғалымның ғасыр тойын Семей қаласының барлық мәдени ошақтары атап өтіп жатыр. Қаламыздың оқу орындарында ғылыми конференциялар өтті. Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығы архив қорындағы Қайым Мұхамедхановтың құжаттары мен фотосуреттерін пайдаланып «Тау Тұлға» атты брошюра шығарды. Бұл брошюра барлық оқырман қауымға, мектеп мұғалімдеріне, оқушыларға, студенттерге көмекші құрал ретінде ұсынылды.
Л. ҚАДЫРОВА,
Қазіргі заман тарихын құжаттандыру орталығының бөлім меңгерушісі.