Бұл апта алаштың отаны Семейде ерекше жаңалығымен басталды. Қарт Семейдің талантты қос перзентінің құрметіне шаһар орталығындағы қос бірдей көшенің атауы өзгерді. Бұрын Крупская және Строительная аталып келген көшелер енді жерлестеріміз, әйгілі қазақ қаламгері, махаббат жаршысы атанған ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, соғыс ардагері Әзілхан Нұршайықов пен танымал әнші, сазгер Тұрсынғазы Рахимовтың есімдерімен аталатын болды.
21 мамыр — мәдениет саласы қызметкерлерінің кәсіби мерекесіне орайластырылып, жаңа атау берілген көшелер бойында салтанатты шаралар ұйымдастырылды. Оған қала әкімі Ермак Сәлімов қатысты. Сондай-ақ мәдениет саласының қызметкерлері, жастар мен оқушылар, атқарушы билік өкілдері, ардагерлер мен қаланың зиялы қауым өкілдері де көп жиналды.
Жаңа атауға байланысты жиын алдымен бұрынғы Крупская, енді Әзілхан Нұршайықовтың есімін алған көшенің бойында өтті. Ұлт ұлағатының ұлы көшінің тізбегінде Әзілхан Нұршайықовтың «Махаббат қызық мол жылдар» романының алар орны ерекше екені белгілі. Заманында бестселлерге айналған шығарма жастардың бірнеше буынын адамгершілік, махаббат, отаншылдық рухта тәрбиелеуге ерекше үлес қосқанымен де құнды .
Ерекше шара барысында Әзілхан Нұршайықовтың есімі жазылған ескерткіш тақта салтанатты түрде ашылды. Лента қию құрметі жерлестеріміз, танымал жазушы, ғалым Медеу Сәрсеке мен еңбек ардагері Нәсен Сембаевқа және осы шараның мейманы, Жарма ауданы ардагерлер кеңесінің төрағасы Нұрлыбек Есполовқа берілді.
Салтанатты шараға жиналған көпшілік алдында қала әкімі Ермак Сәлімов сөз алып, құттықтау лебіз білдірді.
— Бүгін қаламызда халық жазушысы Әзілхан Нұршайықовтың көшесі пайда болды. Әз аға өзінің туындыларымен бірнеше буынды тәрбиеледі. Ең танымал шығармаларының бірі «Махаббат, қызық мол жылдар» романында халқымыздың асыл қасиеттерін насихаттап, жастарға жарасымды өмір үлгісін ұсынды. Бүгінгі шара батыр бабамызды ұлықтаудың жарқын көрінісі екендігі анық. Осы игі бастаманы қолдап, көше атауын беруге мұрындық болған барша жанашыр жерлестерге зор ризашылығымды білдіремін,- деді өз сөзінде шаһар басшысы.
Жиын барысында даңқты жазушының жерлестері атынан Жарма ауданы әкімінің орынбасары Айдар Ибраев та сөз алды.
— Әзілхан Нұршайықов біздің төл мәдениетіміз бен әдебиетімізге, жалпы қоғамға қомақты үлес қосты. Бұл дәлелдеуді қажет етпейді. Нұршайықовтың есімімен аталатын көше біздің ауданымыздың орталығы Қалбатау ауылында да, туған ауылы Бірлікте де бар. Биылғы жылы ономастикалық комиссияның шешімімен атақты жерлесіміздің есімін ауданымыздағы ең үлгілі мектептердің біріне беру ұсынылып отыр. Бұл туралы облысқа ұсыныс жасалынды,- деді өз сөзінде Айдар Ибраев.
Көшенің ашылу салтанатында Ә.Нұршайықовтың романынан үзінді сахналанып, көркемөнерпаздар ұжымдары соғыс жылдарындағы әндерді орындады.
Айтып өткеніміздей, осы күні әнші, композитор, актер Тұрсынғазы Рахимов көшесінің де салтанатты ашылу рәсімі өтті. Жерлесіміздің есімі бұрынғы Строительная көшесіне берілді.
Тұрсынғазы Рахимов «Қазағым – ай» деп ұлтын сүйіп, қазақ өнерінің жанашыры болған.
Аягөз деген аядай бұлақ деседі,
Жұрттарда қалған жұмбақты кімдер шешеді?-
деп жырлаған Мұқағали өлеңдерін әнге айналдырған, туған жерін жанымен сүйген талантты тұлға болатын. Тұрсынғазы ағамыздың «Сәби болғым келеді» әнінсіз қазақтың тойы өтпейтін.
Іс-шараға жиналған зиялы қауым өкілдері танымал өнер иесінің жастарды тәрбиелеу ісіне, мәдени мұра — халық әндерін сақтап, келер ұрпаққа жеткізуге және ұлттық мәдениетімізді дамытуға баға жетпес үлес қосқаны жайлы айтты.
Тұрсынғазы Рахимов 1951 жылы Аягөз қаласында дүниеге келген. Еңбек жолын Иса Байзақов атындағы облыстық филармонияда вокалист ретінде бастап, кейіннен Әміре Қашаубаев атындағы облыстық филармонияда қызмет етті. «Сәби болғым келеді», «Нені аңсаймын» атты әндер жинағы жарық көрген. Ұзақ жылдар бойы Семей өңірінің мәдениет саласының дамуына зор еңбек сіңірді.
Сонымен, бұл апта Семей халқының қос талантты перзентінің рухына құрмет көрсеткен апта болды. Игілікті іске қала әкімі Ермак Сәлімов бастаған зиялылардың қосқан үлесін ерекше айтып кеткен орынды деп ойлаймыз. Топырағында талай талантты дүниеге әкелген қарт Семей бұл күні толқып тұрды. Табиғат-ана да нөсерлетпей, борандатпай, жай ғана себелеп, «Сағынбасқа не шара» деп күрсінгендей болды. Иә, сағынбасқа не шара…
Осыған дейін мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің мамандары қала көшелерінің атауларын ауыстыруға байланысты қала бюджетінен қаражат бөлінетінін айтқан болатын. Қазіргі таңда бұрынғы Крупская көшесінің бойында 137 нысан тіркелген. Олардың маңдайшаларындағы жазуларды ауыстыру үшін 375 мың теңге қарастырылып отыр. Ал Строительная көшесінің бойында 38 нысан бар екен. Олардың атауларын жаңалап жазуға 106 мың теңге қажет екен. Мекенжай атауларын құжаттама бойынша ауыстыру Халыққа қызмет көрсету орталығында автоматты түрде жүзеге асырылатын болады. Сондықтан екі көшенің де тұрғындары ешқандай әуре-сарсаңға түспейтінін айта кету керек.
Семей қаласы бойынша атаулары ауысқан те косы екі көше ғана емес. Өткен жылы республикалық ономастикалық комиссия отырысында 7 ұсыныс бойынша — Комсомол көшесін Жібек жолы, Кутузов көшесін Ардагерлер, Колхозная көшесін Берел, Социалистическая көшесін Самал, Декабристер көшесін Нұрсая, Строительная көшесін Тұрсынғазы Рахимов және Крупская көшесін Әзілхан Нұршайықов есімімен атау туралы шешім қабылданған болатын. Қалалық мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі мамандарының сөзіне сүйенсек, идеологиялық тұрғыдан ескірген атауларды ауыстыру бойынша Семей қаласы республикамызда көш бастап тұр.
Айта кету керек, Ермак Бидахметұлы Сәлімов қала әкімі қызметіне келгелі бері Семейдегі көшелер мен нысандар атауына байланысты сең қозғалып, біршама жұмыстар жүргізілді. Шаһарда біртіндеп ұлттық реңк, қазақы рух қалыптасып келеді. Атауы жаңарған көшелер соның бір айғағы болса керек…
Азамат ЕРСАЙЫН, «Семей таңы»{jcomments off}