"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

Қартайғанда қараусыз қалғыңыз келмесе…

04.04.2022
Қартайғанда қараусыз қалғыңыз келмесе...
185
Қаралды
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

«Ертең мені осы балаларым асырайды» — қазақы менталитеттегі кісілердің көп айтатын сөздерінің бірі. Алайда, соңғы уақыттарда қартайған ата-анасын артық салмақ көріп, оны жалғыз қалдыратын перзенттер пайда бола бастады. Осыдан келіп қарттар үйіне қажеттілік туындады. Ауыр, жүрек ауыртатын шындық. Дүниеге келуін аңсап, алғаш қолыңа алғанда жүрегің жарылардай қуанып, ендігі өміріңді соған ғана арнап, барыңды соған беріп өсірген перзентіңнің қайырсыз жан боп шықса, үлкен қайғы. Алайда, бір жағынан бұған ата-ананың да өз үлесінің болатынын мойындау керек.

Ендеше, қартайған шағыңызда қараусыз қалғыңыз келмесе, бала тәрбесінде мына 5 ережені ту етіңіз.

Мінсіз болуға тырыспаңыз, шынайылық маңызды 

Өз бойыңызда қандай да бір кемшілік бола тұра, баланы дұрыс тәрбиелеймін, тек жақсы үлгі көрсетем деп, мінсіз ата-ана рөлін ойнамаңыз. Өйткені, бала шынайылық пен жалғандықты сезеді. Мұны тікелей өзін алдау деп түсініп, іштей реніш пайда болады. Оған қоса, қалағанына қол жеткізу үшін ол да «рөл ойнауды» үйренеді. Одан да шынайы болғаныңыз дұрыс. Балаңызды да барлық кемшіліктерімен, қателіктерімен, бар қалпында қабылдаңыз. Жағымдымен қоса, жағымсыз эмоцияларын да (жылау, ашулану, қызғану, мұңаю, т.б.) шығаруына мүмкіндік беріңіз. Осындай ашық, шынайы қарым-қатынас қана арада үлкен сенім орнатады.

Жеке шекарасын аттамаңыз

Баламен өмір бойғы жақын, ашық қарым-қатынас үшін ең керегі – сенім. Сенімге ие болудың тағы бір жолы – өмірінде болып жатқан оқиғалармен, сезімдерімен, ойларымен еш қысылмай бөлісуіне мүмкіндік беру. Айтқысы келгенде уақыт бөліп тыңдаңыз, жаза басқаны үшін жазғырмаңыз, сұраса ғана ақыл-кеңес беріңіз, сұрамаса, дұрыс жауапты, шешімді өзі табатындай етіп сүйемелдеңіз, бір нәрсені бірлесіп істегісі келетін ниет білдірсе, келісім беріп, қалауын жүзеге асырыңыз. Сондай-ақ, баланың жеке шекарасын бұзбаңыз. Мысалы, бөлмесіне рұқсатсыз кірмеңіз, заттарын ақтармаңыз. Білгіңіз келген нәрсені өзінен сұраңыз, айтқысы келмесе, қыстамаңыз, жауапты басқа жақтан да іздемеңіз. Достарының алдында намысына тиетін, абыройын түсіретін сөз бен ісе жол бермеңіз. Осындай әрекеттер балада ата-анасына деген терең сенім, құрмет орнатып, оның жойылмауына себеп болады.

Барлық жағдайда баланың жағында болыңыз

Үлкендердің бәрі дерлік балалардың тілалғыш болғанын, айтқаннан шықпауын, қарсы сөйлемегенін, ешкіммен ешқандай конфликтке түспегенін қалайды. Алайда, кішкентай болса да олардың өзінше қайнаған өмірі бар. Олардың да басынан түрлі оқиғалар өтіп жатады, мәселелер туындайды. Әлбетте, конфликт те болмай тұрмайды. Сондайда өзін ақтау, дұрыстығын дәлелдеу мақсатында сөйлегісі келген баланы көбіне тыңдамаймыз, ауыз аштырмаймыз, себебі, сенбейміз. Дәл осы әрекетіңіз бала санасында суық лебін қалдырып, қартайғанда алдымнан шықпасын десеңіз, жасамаңыз. Керісінше, қандай жағдайда да балаңызға жақ болып, оны түсінуге тырысып, кінәсі жоқ жерден ақтап алыңыз. Айыбы болса, жүгін бөлісіп, кінәсін жуып-шаюына көмектесіңіз. Бірдеңе бүлдіріп қойса, бірге қалпына келтіріңіздер. Біреуді ренжітіп қойса, бірге кешірім сұраңыздар. Сонда өскенде ол да әркез сіздің жақтаушыңыз болады.

Қоғамнан қорғаштамаңыз

Басын қиындық, мәселе атаулыдан сақтап, қоршаған ортадан болуы мүмкін барлық зардаптың алдын алып, барынша өбектеп, әлпештей беру бала үшін пайдалы емес, керісінше зиян. Өмір болған соң қара жолағы да болмай тұрмайтынын, кейде басқа қиындық түсетінін, онымен лайықты күресу керегін, адамдар арасында «ала да, құла да» болатынын – бәрін кішкентайынан көріп, біліп өсуі керек. Сонда ғана баланың бойында әділдікке ұмтылу, шыншылдық, мейірім, қамқорлық, өзін және әлсізді қорғай алу сияқты жақсы қасиеттер қалыптасып, шыңдалады. Үлкейгенде ата-анасының қанатының астына тығылып өскен, өз басын алып жүре алмайтын қатарластарына қарағанда әлдеқайда мықты болады. Өзіне ғана емес, ата-анасы үшін де жауапкершілік арқалап, әлсіздерге қорған, тірек болып, сынақтарға сынбай төтеп бере алатын перзент болып шығады.

Жақсылы-жаманды сезімдерін бірдей қабылдауды үйретіңіз

Бала өскен сайын өмірдің оған ұсынатын сынақтары да көбейе береді әрі салмағы да ауырлай түседі. Бір күні жалғандықтың, келесі бір күні опасыздықтың, тағы бірде жауапсыз махаббаттың, т.б. ащы дәмін татады. Сәйкесінше, оларға жауап ретінде бойында негативті эмоциялар, сезімдер орын алады. Осындай сәттерде саналы адам ретінде жаман болса да өз эмоциясын, сезімдерін қабылдап, мойындап, бастан кешіріп, өткеріп салу маңызды. Көп адамдардың мұндайда сағы сынып, алдағы уақытта жасықтық, ешкімге сенім арта алмау, өзне сенімсіздік, қорқақтық сияқты өміріне кері әсер ететін мінез-құлықтар қалыптасып қалады. Ал мұндай мінездермен еркін, бірнеше адам үшін жауапкершілік арқалап, бірнеше кісіге қамқорлық жасай алатын мықты тұлға шығуы екіталай. Сондықтан, балаңызға басынан қандай жағдай өтсе де, қандай сезімдерге бөленсе де, қыңқ етпей қабылдап, бастан кешіруді, соңыра өзін қайта қалпына келтіруді (құласа, қайта тұруды) үйретіңіз.

Аударған: А.Мейірханқызы,  ERNUR.KZ

БІЗДІ ӘЛЕУМЕТТІК ЖЕЛІЛЕРДЕН ОҚЫҢЫЗ!

Абай облысында қандай аудандар ашылады?  Абай облысында қандай аудандар ашылады?   Абай облысында қандай аудандар ашылады?

Мақалада: Бала тәрбиесі туралыҚартайғанда қараусыз қалғыңыз келмесе...

Ұқсас жаңалықтар

Облыс әкімі «Халық қаһарманы» Әбдіғали Қаймолдиннің отбасы мен Абай жұртшылығына көңіл айтты

15.07.2025
(Еске сала кетейік, жарияланған фотосуреттер биылғы 8 мамырда түсірілген.)

Semeytany.kz – Абай облысының әкімі Берік Уәли «Халық қаһарманы» атағының иегері, Ұлы Отан соғысының ардагері Әбдіғали Қаймолдиннің қайтыс болуына байланысты...

Толығырақ...Details

Абай облысында кеңейтілген аппараттық кеңес өтті: басты назар – өрт қауіпсіздігі мен әлеуметтік мәселелер

15.07.2025
Абай облысында кеңейтілген аппараттық кеңес өтті: басты назар – өрт қауіпсіздігі мен әлеуметтік мәселелер

Әлеумет | Қауіпсіздік Semeytany.kz – Бүгін Абай облысының әкімі Берік Уәлидің төрағалығымен кеңейтілген аппараттық кеңес өтті. Жиын барысында өңірдегі орман...

Толығырақ...Details

Абай облысында ауыл санағына дайындық қызу жүріп жатыр

15.07.2025
Абай облысында ауыл санағына дайындық қызу жүріп жатыр

Әлеумет | Агросектор Semeytany.kz – Абай облысында 2025 жылы өтетін ауыл шаруашылығы санағына дайындық басталды. Бұл туралы өңірлік кеңейтілген аппарат...

Толығырақ...Details

Абай облысының оқушылары халықаралық форумда ел абыройын асқақтатты

15.07.2025
Абай облысының оқушылары халықаралық форумда ел абыройын асқақтатты

Semeytany.kz – Беларусь Республикасындағы «Зубренок» ұлттық балалар білім беру орталығында өткен «Достастық балалары» атты X халықаралық форумға Абай облысының оқушылары...

Толығырақ...Details

Абай облысында Республикалық олимпиадада үздік жас геологтар марапатталды

14.07.2025
Абай облысында Республикалық олимпиадада үздік жас геологтар марапатталды

Semeytany.kz – Абай облысындағы Геологиялық барлау колледжінде өткен ІІ Республикалық жас геологтардың далалық олимпиадасы өз мәресіне жетті. Апталық білім бәйгесіне...

Толығырақ...Details

Семейде Абайдың 180 жылдығына арналған онкүндік басталады

14.07.2025
Семейде Абайдың 180 жылдығына арналған онкүндік басталады

Semeytany.kz – Семей қаласында ұлы ойшыл Абай Құнанбайұлының 180 жылдық мерейтойына арналған онкүндік мерекелік шаралар 1 тамызда бастау алады. Бұл...

Толығырақ...Details

Жаңалықтар

Облыс әкімі «Халық қаһарманы» Әбдіғали Қаймолдиннің отбасы мен Абай жұртшылығына көңіл айтты

1 час бұрын

Абай облысында кеңейтілген аппараттық кеңес өтті: басты назар – өрт қауіпсіздігі мен әлеуметтік мәселелер

1 час бұрын

Абай облысында ауыл санағына дайындық қызу жүріп жатыр

1 час бұрын

Облыс әкімі Чехия Парламенті депутаттар палатасының вице-спикері Ян Бартошекпен кездесті

1 час бұрын

Абай облысының оқушылары халықаралық форумда ел абыройын асқақтатты

2 часа бұрын

Абай облысында Республикалық олимпиадада үздік жас геологтар марапатталды

10 часов бұрын

Семейде Абайдың 180 жылдығына арналған онкүндік басталады

10 часов бұрын

Абай ауданында Абайдың 180 жылдығына орай этно-қалашық құрылады

10 часов бұрын

Абай ауданында 180 жылдық мерейтой аясында бірқатар нысандар жаңғыртылуда

11 часов бұрын

«Жеті қазына» ұлттық мәдениет, спорт және туризм фестивалі өтеді

11 часов бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС