Өткен жылы Абай облысында зиянды шығарындыларды азайтып, экологиялық ахуалды жақсарту бағытында нақты қадамдар жасалды. Өндіріс орындары жаңғыртылып, жүздеген заңсыз қоқыс тастайтын орындар жойылды, заң бұзушыларға қатысты ондаған айыппұл салынды. Бұл туралы өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен баспасөз маслихатында Абай облысы Экология департаментінің басшысы Серік Сарбасов баяндады.
– Былтыр департаментке 515 жоба келіп түсті. Оның ішінде, бірінші санаттағы нысандар бойынша экологиялық рұқсаттар беру желісімен 52 өтініш тіркелді, өткен жылдан қалған 4 өтініш те қаралды. Сонымен қатар «Қоршаған ортаға әсерді бағалау аясын немесе скринингін айқындау жөніндегі қорытындыны беру» мемлекеттік қызметі бойынша 400 өтініш қабылданды. Жалпы, Абай облысында 1-санатқа жататын 53 табиғат пайдаланушы жұмыс істейді, – деді Серік Сарбасов.
Семей қаласында, яғни облыстың әкімшілік орталығында, қоршаған ортаны ластаудың негізгі үлесі үш кәсіпорынға тиесілі – «Семей цемент зауыты» ЖШС, «Силикат» ЖШС және «Теплокоммунэнерго» ШЖҚ КМК. Спикердің айтуынша, бұл кәсіпорындардың барлығы жабдықтарын кезең-кезеңімен жаңартып, ауаға таралатын зиянды заттардың көлемін азайтуда.
– Мысалы, «Семей цемент зауыты» ЖШС №4 айналмалы пешке орнатылған шаң ұстау жабдығын ауыстырды. Бұл тазарту тиімділігін 99,33%-ға дейін жеткізуге және шаң шығарындыларын азайтуға мүмкіндік берді. «Силикат» ЖШС-де №3 және 5 қазандықтарға ішкі конус-циклондар ауыстырылып, жаңа циклондар орнатылды. Соның нәтижесінде шаң шығарындылары 15-20%-ға дейін қысқарды. «Ғаббасов» және «Орталық» қазандықтарын қайта жаңарту арқылы да ауа сапасы жақсарады деп күтілуде, – деді спикер.
Алайда өңірде экология мәселелеріне тиісті көңіл бөлмейтіндер де бар. Мемлекеттік экологиялық бақылау бөлімі 63 тексеріс жүргізіп, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес 149 бұзушылықты анықтады.
– 148 нұсқама беріліп, оның 139-ы орындалды. Жалпы, департамент тарапынан 144 әкімшілік іс қозғалып, 141 айыппұл салынды. Айыппұлдардың жалпы сомасы 464 миллион теңгеден асты. Сонымен қатар, Абай облысының мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасының ұсынысы бойынша өндірістік экологиялық бақылау туралы есепті және қоршаған ортаны қорғау іс-шаралар жоспарының орындалуы туралы есепті тапсырмағаны үшін 3,4 миллион теңгеге 34 айыппұл салынды, – деп атап өтті Серік Сарбасов.
Сондай-ақ, экология басқармасының басшысы «Ғарыш Сапары» порталының мәліметіне сүйене отырып, 2023 жылы облыс аумағында 347 заңсыз қоқыс орны анықталғанын айтты. Жыл соңына дейін олардың 338-і жойылды. 2024 жылы мұндай полигондардың саны азайды.
– Өткен жылы өңір аумағында 266 заңсыз қоқыс орны тіркелді. Бұл алдыңғы жылмен салыстырғанда 24%-ға аз. Қазіргі таңда «Ғарыш Сапары» порталында тіркелген барлық заңсыз қоқыс орындары толығымен жойылды, – деп түйіндеді Серік Сарбасов.