Абай ауданында ауыл, мекеме көркемөнерпаздары байқауын өткізу жыл сайынғы дәстүрге айналған. Ал биылғы жылы мерейлі мерекелер қарсаңында ауыл, мекеме күндері жаңаша түрленді.
{jcomments on}Батырлы ауыл саналатын архаттық өнерпаздар байқау шымылдығын түрді. Жыл сайын аталмыш өнер сынында жаңа тыныспен, айшықты нөмірлерін назарға ұсынатын архаттықтар бұл жолы да аянып қалмады. Байқауда міндеттелген тағылымдық көріністен бастап, кестелі би, сырлы әуен, сазды күй, салмақты әзіл де қырағы көрерменнің көңіліне жол тауып жатты.
Байқауды асқақ үн, әуезді мәнермен бастап, арнау-жырларын ағытқан қос жүргізушінің мағыналы өлең жолдарынан соң кең сахна төрін театрланды-рылған көрініс жалғап кетті. Қойылымдарын Жеңіс тақырыбында өрбітіп, батырларымен айбындарын асқақ тұтқан архаттықтар аядай ғана ауылдың өзінен 180 адам сұрапыл соғысқа аттанғанын сюжет желісінде айтып өтті. Соның ішінде ерлерше жігерлілік танып, ұрыс даласына өз еркімен аттанып, Жеңіске 12 күн қалғанда шейіт болған Баян Байғожина ерлігі, елін жаудан азат етуде айбарлылық танытқан Кеңес Одағының Батырлары Зәкәрия Белібаев пен Се-рікқазы Бекбосыновтардың ерлігі сюжетке арқау етілді. Қойылым актерлік шеберлікпен ұштасқандықтан болар, көріністері мейлінше нанымды шықты.
Сондай-ақ архаттықтардың концерт бойы өзге ауылдардан ерекшеленген тұстары да жиі байқалды. Мәселен, бас-қа қатысушылар елеп-ескермеген дәстүрлі ән кезегінде ережеде көрсетіл-ген қисса-дастан жырларын халықтық мақаммен оқуда Бақытжан Берікжанов Шәкәрім бабаның «Еңлік-Кебек» поэмасынан үзінді оқып, ұшқыр талабымен тыңдарманын ұйытты. Ал ұлт аспаптар оркестрінің орындауында «Шаңды жорық» күйі де ерекшелігімен көзге түссе, аталмыш ансамбльдің сүйемелдеуімен халық әні «Жанай керім» әні Жұлдыз Мұсағалиеваның шырқауында тартымды шықты.
Жылдағы байқаудың межесінен ойып тұрып орын алып келе жатқан ұстазы мен шәкіртінің сабақтастығын жалғаған Орда ауылының өнерлі ұстазы Қайсар Сыдыханов шәкірттері Еркемай Қабылқақова мен Аяулым Серікқызының орындауында «Ана» әні мен ардагерлер ансамблінің орындауында «Қыз Баян» әні, қыздар ансамблінің келісті орындауында «Желсіз түнде жарық ай» әні, жанұялық жарасымды дуэт құрған Армангүл Имашева жолдасымен «Ай мен күн» әндерін тартымды орындап, көрерменін еліте түсті.
Байқауда ерекше басымдыққа ие болған би жанры да әділқазылар назарына ілінді. Ал қобызшы қыздардан құ-ралған «Іңкәр» тобы «Алтын бесік» әнін нақышына келтіріп орындаса, аспаптық шығармада «Шығыс аруы» әуенін шебер шерте білді. Сондай-ақ атаулы күндерді балауса жырларына арқау еткен жас ақындар да, «Отан күзетінде» әнін шырқаған балалар хоры да көрерменнің зор қошеметіне бөленді.
Жайдарман ойындарында үздік әзілдерімен танылып жүрген архаттық әзіл-сықақ отауы байқауда «Алтынның буы» атты өмір шындығына негізделген әзілін ерекше шеберлікпен, асқан актерлік қырларын паш ете отырып сомдап шығуы, талайды тамсандырды. Осылайша, концерт шымылдығы «Қазақстан» хорымен жабылды.
Иә, «Ел іші — өнер кеніші» деп бекер айтылмаса керек. Биылғы байқауда ауыл болып ұйыса білген архаттықтар өнерінен жаңашылдық пен тың серпін байқалды. Әрине, өткен жылы ғана қолданысқа берілген мәдени ошақтың жанды жұмысы осындайда оң ықпал етсе керек.
Тоғжан НҰҒЫБАЕВА,
Абай ауданы.
«Семей таңы» газетінің штаттан тыс тілшісі.
