Биылғы Құрбан айт 9-11 шілде аралығында мерекеленеді. Һижри жыл санауы бойынша 1443 жылдың зұлхижжа айының басталуы 30 маусым болып бекітілді. Ал Арапа күні 8 шілдеге сәйкес келеді. 9 шілде – Құрбан айт мерекесінің бірінші күні. Осыған байланысты Семей қаласының Абай Құнанбаев атындағы мешітінде брифинг өтті.
Брифингте мерекенің өткізілу барысы, құрбандық шалу рәсімі, құрбандыққа шалынатын малдарды союға арналған орындар жайында сөз болды.
— Барлық мұсылман елдерінің келісімімен, биылғы, яғни хижри жыл санағы бойынша 1443 жылғы Құрбан айт мерекесі 9-11 шілде аралығы болып бекітілді. Қасиетті Құрбан айт мерекесі барлығымызға құтты, берекелі болсын. Биыл еліміз індеттен құтылып, барлық мешіттерде бес уақыт намаз, жұма, айт намаздары оқылып жатыр. Биылғы жылы айт намазы республика бойынша барлық мешіттерде оқылады. Облысымыз бойынша айт намазы таңғы сағат 07:00-де оқылады.
Індеттің салдарынан Құрбан айт күндері адамдар екі жыл бойы бір-біріне айтшылап бара алмады. Ал биыл рұқсат берілді, — деді Абай Құнанбаев атындағы мешіттің наиб имамы Ерлан Омаров.
Жалпы, 2020 жылы басталған індеттің себебінен құрбан шалу амалдары онлайн форматқа көшірілген болатын. Мешіттің наиб имамы Ерлан Омаровтың айтуынша, бұл үрдіс мұсылман елдерінде әлі жалғасуда, сондықтан біздің елде де құрбан шалу екі түрде – онлайн және офлайн форматында өтеді. Қазіргі таңда «qurban2022.kz» сайты жұмыс істеп тұр, осы сайт арқылы тұрғындар ірі қараға, ұсақ малға тапсырыс беріп жатыр. Мұқтаж жандар да осы сайт арқылы қажетті құжаттарын тапсырып, өтініштерін бере алады.
Айта кетерлігі, облысымыздағы мешіттерде мал шалынбайды, қазір оған рұқсат жоқ. Құрбан шалу үшін арнайы қадағалаумен өтетін орындар бекітілген. Ветеринариялық бақылау және қадағалау комитетінің Семей қалалық аумақтық инспекциясының бас маманы Алтай Оразаев құрбан шалуға байланысты ветеринарлық-санитарлық талаптар туралы айтты.
— Біріншіден, тасымалданатын малдарда ветеринарлық анықатама болуы тиіс. Бұл анықтамада малдың саны, түрі, жалпы, мал туралы мәліметтер беріледі. Екіншіден, мал тек белгіленген орындарда ғана сатылуы керек. Қазіргі таңда тірідей малды сатуға арналған 3 орын бекітілген. Олар: «Ақшың» мал сою пункті, Космонавтар к-сі, 1 (Дальняя ауданы), «Северный» СЛО (Энергетик ауданы) және «Жоламан КТО» мал сою пункті (Алматы трассасы, 7/1). Белгіленбеген орындарда сауда жасауға тыйым салынған.
Құрбан айт мерекесінде санитарлық талаптардың сақталуы жайында қалалық санитарлық — эпидемиологиялық бақылау басқармасының жетекші маманы Б.Мұқашев та айтып өтті.
Қаламызда құрбандық шалуға екі орын — «Жоламан КТО» мал сою пункті мен «Ақшың» мал сою пункті бекітілген. Қазіргі таңда біздің облыс «жасыл» аймақта тұрғанына қарамастан, барлық санитарлық талаптарды сақтауға міндеттіміз. Тұрғындар құрбандық малын өз ауласында союына болмайды, оған рұқсат жоқ жоқ.
Сөз ретінде Шығыс Қазақстан облысы санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті Құрбан айт мерекесі кезінде халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығын қамтамасыз ету туралы арнайы қаулы жариялағанын да айта кеткен орынды деп санаймыз. Мұсылмандардың діни жоралғыларына сәйкес, Құрбан айт мерекесінде жасалатын ең үлкен құлшылықтардың бірі — құрбандық шалу. Дәстүрімізге дендей енген бұл ғибадат түрі халқымызға жақсы таныс, аймағымыздың тұрғындары да Алла разылығы үшін малын құрбан етеді. Осы ретте тамақтан уланудың және жіті ішек инфекцияларының алдын алу мақсатында тұрғындарды аталған қаулыдағы талаптарды орындауға шақырамыз: 7-11 шілде аралығында мерекелік іс-шараларды өткізу кезінде тұрғындар тамақтан уланудың алдын алу мақсатында санитариялық-эпидемиологиялық талаптарды сақтау; құрбандыққа арналған малды жергілікті атқарушы органдар белгілеген орындарда ғана союды және өткізу; тез бұзылатын өнімдерді (құрбандыққа шалынған малдың етін) тасымалдау және сақтау жөніндегі санитариялық-эпидемиологиялық қағидалар талаптарын сақтау және жеткізуші адамдарды жеке қорғаныш құралдарымен қамтамасыз ету қажет. Бұл талаптардың орындалуы құзырлы орындар өкілдерінің қадағалауында болады.
Ерасыл КЕНЖЕБЕКОВ,
«Семей таңы»