"Семей таңы" газеті
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Таным
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
PDF нұсқа
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Таным
  • Төртінші билік
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
"Семей таңы" газеті
PDF
Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау

ҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

06.10.2022
ҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?
Facebook-ке бөлісуWhatsapp-қа бөлісуTelegram-ға бөлісу

Халықаралық табиғат қорғау одағының және Қазақстанның «Қызыл кітабына» енгізілген реликт шағала — өте сирек кездесетін, жойылып бара жатқандықтан қорғауға алынған құстардың бірі. Шағаланың бұл түрін ашқан талантты ғалым, қазақтың тұңғыш орнитологы , жазушы Мұхтар Әуезовтың ұлы Ернар Әуезов екенін біреу білсе, біреу біле білмейді. Ернар Әуезов ұшқан құс пен жүгірген аңның шығу тегін зерттей отырып, аман сақтап қалудың жолын іздеп, шарқ ұрған жан болған екен.

Ұлы жазушы Мұхтар Әуезов 1923 жылы Ленинград мемлекеттік университетінің филология факультетіне оқуға түскенде Валентина Николаевна Кузьминамен танысып үйленеді. Бұл некесінен 1929 жылы Лейла есімді қыз, 1935 жылы Ернар есімді ұл дүниеге келеді.

ҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?Ернар бала кезінен табиғатқа жақын болған. Баласының осы құштарлығын жете сезінген Мұхтар Омарханұлы әлі мектепке бармаған ұлына бір бөтелке сүт пен бір бөлке нанын беріп, қолына мылтығын ұстатып, алаңқайға жалғыз қалдырып кетеді екен. Табиғатқа тумысынан жақын бала ҚазҰУ-дың биология факультетіне оқуға түскен.Талай жауапты экспедицияларға қатысқан. Оқуын бітірген соң Зоология институтының орнитология бөліміне қызметке орналасады. Осы институтта қызмет істей жүріп ашқан үлкен жаңалығы – реликт шағаласы болатын.

ҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

Сирек кездесетін құс түрін Ернар Мұхтарұлы қалай тапты:

1968 жылы ҚР Ғылым академиясы зоология институтының ғылыми қызметкері Ернар Мұхтарұлы Әуезов Алакөлде су құстарына сақина салып жүрген кезде, сыртқы пішіні қара басты өгіз шағалаға ұқсас ересек құстардың тобын кездестіреді. Жас ғалым оларды бірнеше күн бойы бақылағанда көз ұяшығының алдын дөңгелек ақ шеңбер қоршаған, қара мойынды құстардың өгіз шағалаға мүлде ұқсамайтынын байқап, жас ғалым болжамын нақтылау үшін институт лабораториясында зерттеу жүргізеді.
Ол келер жылы тағы да Алакөлге барып, ғайыптан пайда болған құстың тегін зерттей түседі.Басқа шағалаларға қарағанда көлемі екі есеге жуық кіші құстың сәл нәрседен дүр етіп ұша жөнелетін секемшілдігі де жас ғалымның назарынан тыс қалмайды..
Алакөл – еліміз үшін маңызы ерекше аймақ. Ұлы Қытай елімен шекаралас. Аумағынан Ұлы Жібек жолы өтеді. Реликті шағала осы көлдің жағалауында мекендейді.
Алакөлдегі жан-жануарлар табиғи қорығын құрудағы еңбегі Ернар Әуезовтың есімін әлемге танытты. Ал Экология және биоресурстар министрлігінде жұмыс істеп жүргенде еліміздің жан-жануарлар әлемі туралы заң жобалары мен нормативтік актілерін әзірлеуге белсене қатысып, көптеген орнитологиялық конференциялар мен симпозиумдарда баяндама жасаған ол өмірінің соңына дейін ғылымнан қол үзбеген. АҚШ-тың жоғары оқу орындары шақыртып, бір жылдары Оксфорд университетінде дәріс те оқыған.

Ернармен араласқан адамдар оны көп сөйлемейтінін, әкесінің беделін ортаға салмайтын жан болатын деп еске алады. 1995 жылы кенеттен жүрек дертінен қайтыс болған Ернар жарты ғасырлық ғұмырында қазақ орнитология ғылымын талай ғасырларға жылжытып, қазақ ғылымына ерекше үлес қосқан жан.

Ернар Әуезов үш рет отау құрған. Үшеуі де орыс ұлтының өкілі. Алғашқысынан – Асқар, екіншіден Лола есімді қызы бар.

ҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

Мақалада: ЕРНАР ӘУЕЗОВМұхтар Әуезовтың ұлыҰЛЫ ЖАЗУШЫНЫҢ ҰЛЫ ЕРНАР ӘУЕЗОВ ЖАЙЛЫ НЕ БІЛЕМІЗ?

Ұқсас жаңалықтар

АБАЙ ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАСЫНА 1,9 ТРЛН ТЕҢГЕ КӨЛЕМІНДЕ ҚАРЖЫ ЖҰМСАЛМАҚ

26.01.2023
АБАЙ ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАСЫНА 1,9 ТРЛН ТЕҢГЕ КӨЛЕМІНДЕ ҚАРЖЫ ЖҰМСАЛМАҚ

АБАЙ ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОНОМИКАСЫНА 1,9 ТРЛН ТЕҢГЕ КӨЛЕМІНДЕ ҚАРЖЫ ЖҰМСАЛМАҚ ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкіметтің кезекті отырысында Абай облысының...

Толығырақ...

ӘКІМНІҢ 100 КҮНІ:НЕ ІСТЕЛДІ ЖӘНЕ НЕ ІСТЕЛМЕК?  

21.01.2023
ӘКІМНІҢ 100 КҮНІ:НЕ ІСТЕЛДІ ЖӘНЕ НЕ ІСТЕЛМЕК?  

Семей қаласының әкімі Нұрбол Нұрсағатов 17 қаңтар күні «SEMEI» телеарнасында «Әкім сағаты» бағдарламасына қатысып, тікелей эфирде 1 сағаттан артық уақыт...

Толығырақ...

ҚАЗАҚСТАНДА 3,5 МЫҢ АУЫЛ ТОЛЫҒЫМЕН ЖАҢҒЫРТЫЛАДЫ

19.01.2023
ҚАЗАҚСТАНДА 3,5 МЫҢ АУЫЛ ТОЛЫҒЫМЕН ЖАҢҒЫРТЫЛАДЫ

ҚАЗАҚСТАНДА 3,5 МЫҢ АУЫЛ ТОЛЫҒЫМЕН ЖАҢҒЫРТЫЛАДЫ ҚР Премьер-Министрі Әлихан Смайыловтың төрағалығымен өткен Үкімет отырысында әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымды жаңғырту арқасында...

Толығырақ...

Бауыржан Момышұлының әкесі туралы айтқан шындығы елді елжіретті

16.01.2023
Бауыржан Момышұлының әкесі туралы айтқан шындығы елді елжіретті

Менің әкем бай да болған жоқ, кедей де болған жоқ. Әкемнің тірі кезінде мен талай рет ашықтым да, жалаңаяқ, жалаңбас...

Толығырақ...

ОБЛЫС ОРТАЛЫҒЫН ДАМЫТУҒА 84 МЛРД БӨЛІНДІ

13.01.2023
ОБЛЫС ОРТАЛЫҒЫН ДАМЫТУҒА 84 МЛРД БӨЛІНДІ

Бейсенбі, 12 қаңтар күні қалалық әкімдікте Семей қалалық қоғамдық кеңесінің отырысы өтті. Шараға қала әкімі Нұрбол Нұрсағатов, қалалық мәслихат хатшысы...

Толығырақ...

55 ШАҚЫРЫМ ЖОЛ ЖӨНДЕЛЕДІ

11.01.2023
55 ШАҚЫРЫМ ЖОЛ ЖӨНДЕЛЕДІ

Семей қаласында жалпы ұзындығы 55 шақырымдық автомобиль жолдарына орташа жөндеу жұмыстарын жүргізу жоспарлануда. Қала шетінде жалпы ұзындығы 4 шақырым болатын...

Толығырақ...

Жаңалықтар

«ТАБЫСТЫ ОТБАСЫ»: АЛҒАШҚЫ ТҮЛЕКТЕРГЕ ҚҰРАЛ-ЖАБДЫҚТАР БЕРІЛДІ

20 часов бұрын

АБАЙ ҰЛАҒАТЫНАН НӘР АЛҒАН ҚАЛАМГЕР

1 день бұрын

Балалардың гаджетті пайдалану уақыты қандай – Мамандар жауап берді

1 день бұрын

«1,5-2 миллион теңге үнемдедім»: Елімізде шетелдік көліктерді заңдастыру қалай жүріп жатыр

1 день бұрын

Тоқаев Ғылым мен технологиялар жөнінде ұлттық кеңес құрды: Кеңес құрамында Нобель сыйлығының лауреаты бар

1 день бұрын

Абай облысында түрмедегі қызымен байланысы үзілген ана өлі күйінде табылды

1 день бұрын

Санжар Тәшкенбай 2023 жылғы Азия чемпионатында алтын медаль жеңіп алды

2 дня бұрын

Биылғы жылы облыста 450 мың шаршы метр тұрғын үй құрылысы басталады

2 дня бұрын

ТӨЛЕН ӘБДІКТІҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫНА АРНАЛДЫ

2 дня бұрын

КӨМІРМЕН ҚАМТУДА КЕДЕРГІ ЖОҚ

2 дня бұрын
Тағы оқу...

Директор:
Риза Асанқызы Молдашева

Редактор:
Ләйла Еділқызы Тілеубаева

Веб-менеджер:
Ерлан Айқынұлы


«Семей таңы» газеті 1969 жылы «Құрмет белгісі» орденімен, 2009 жылы ҚР Президентінің БАҚ саласындағы
грантымен марапатталған.

Редакция мекенжайы:

F18A5H3, Семей қаласы,
Қайым Мұхамедханов көшесі,12.

Байланыс:

Директордың қабылдау бөлмесі — 523657;
бас редактор — 520984;
Жарнама және баспасөзге жазылу бөлімі — 560803;
факс — 520475.

 

e-mail:
info@semeytany.kz


Қазақстан Республикасы Ақпарат және коммуникациялар министрлігі берген қайта тіркеу куәлігі
№7220-Г, 30.07.2018.ж.


Яндекс.Метрика

© «ABAI AIMAQ MEDIA» ЖШС

Нәтиже табылмады
Барлық нәтижені қарау
  • Жаңалықтар
    • Саясат
    • Мәдениет
    • Қоғам
    • Қылмыс
    • Спорт
    • Экономика
    • Жаһан
    • Көзқарас
  • Мультимедиа
    • Видео
    • Фото
  • Таным
  • Төртінші билік

© «Семей таңы газеттері – Вести Семей» ЖШС