Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің басты міндеті — жемқорлық әрекеттердің алдын алу, тәуекелдерге талдау жасау, сыбайлас жемқорлықтың қай салада болмасын етек жаюына жол бермеу. Бұл ретте Абай облысында өткен жылы қандай істер атқарылды? Бұл жөнінде Абай облысының өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен баспасөз мәслихатында Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Абай облысы бойынша департаменті басшысының бірінші орынбасары Рүстем Тоқбергенов баяндап берді.
Зарина КӘП
«Семей таңы»
Рүстем Тоқбергеновтің айтуынша, ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Абай облысы бойынша департаменті құрылғаннан бері сыбайлас жемқорлыққа қарсы бес мониторинг жүргізілген. Мониторингке қалаішілік жолаушылар тасымалы, жол жөндеу, «Семей Орманы» резерватындағы заңсыз ағаш кесу, жер қатынастары, мемлекеттік сатып алу мәселелері қамтылған. «Теплокоммунэнерго» мекемесі мен жер қатынастары саласының қызметіне сыртқы талдау жүргізілген. Мониторинг нәтижесі облыс әкімінің, уәкілетті орган басшыларының және жұртшылықтың қатысуымен өткен ведомствоаралық комиссияларда, бірқатар мәселелер салалық министрлік деңгейінде қаралған.
— Жолаушылар тасымалы саласында тиімсіз автобус бағыттары мен жеңілдікпен тасымалдауды субсидиялау тетіктері қайта қаралды. Өткен жылдың соңында автобустардың желіге шықпағаны үшін тасымалдаушылардан 7,8 млн теңге көлеміндегі қаржы субсидиядан ұсталды. Азаматтардың жеңілдікті санаттарын тасымалдау бойынша субсидиялар төлеудің ашықтығы мен дұрыстығын қамтамасыз ету мақсатында 32 маршрутта электрондық билет жүйесі орнатылды. Ал жол жөндеу саласында 316,6 млн теңге көлеміндегі бюджет қаражатының жоспарсыз жұмсалуына жол берілмеді,- деді Рүстем Тоқбергенов.
Еске сала кетсек, ҚР 2022-2026 жылдарға арналған сыбайлас жемқорлыққа қарсы саясатының тұжырымдамасы шеңберінде облыстың сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің картасы әзірленген болатын. Аталған тәуекелдер картасына 6 бағыт — экология, көлік, жол және инфрақұрылым, жер, жаңа аумақтарды қалыптастыру, сонымен қатар бизнес салалары енген.
— Жер қатынастары саласындағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторинг нәтижелері азаматтардың, соның ішінде кәсіпкерлік субъектілерінің наразылығын тудырып отырған шешімін таппаған бірқатар проблемалар анықталды. Жергілікті атқарушы орган тарапынан жүргізілген талдау пайдаланылмай жатқан жерлерді қайтару, конкурстарды ұйымдастыру және жер телімдерін беру тәртібін реттейтін бизнес процестерді жетілдіру бойынша жүргізілетін шаралардың жеткіліксіз екенін көрсетті. Кейбір жағдайларда мүлікті сату желеуімен жер учаскелерін беру фактілері әдейі ұйымдастырылғандығы да анықталды,- деді Рүстем Тасанбиұлы.
Рүстем Тоқбергеновтің айтуынша, әкімдіктер ортақ пайдалануға, мысалы тұрғындардың табынға қосылған малын жаюға арналған жер телімдерін жерлер жеке тұлғаларға ұзақ мерзімге жалға береді. Осыдан барып жайылымдық жерлердің тапшылығы мәселесі туындайды. Бұл тұрғындардың мал ұстауына тосқауыл қояды, яғни олардың әл-ауқатына тікелей әсер етеді.
— Көші-қон қызметі органдарының ақпараттық жүйелері мен «Азаматтарға арналған үкімет» арасындағы интеграцияның жеткіліксіздігіне байланысты шетел азаматтарының меншік құқығында тіркелген жер учаскелері бар. Өңірімізде әлі күнге дейін азаматтығынан айырылған тұлғалардың атына тіркелген 200-ден астам жер телімі бар. Біз мұндай жерлерді қайтару мәселесін қарастырудамыз,- деді Рүстем Тасанбиұлы.
— Біздің қызметіміздегі тағы бір маңызды бағыт — Бірыңғай сатып алу терезесін пайдалана отырып мемлекеттік сатып алуларға мониторинг жүргізу. Департамент құрылған сәттен бастап 1 млрд 900 млн теңге көлеміндегі қаржының тиімсіз пайдаланылуына жол берілмеді.
Бүгінде ел көлемінде жүзеге асырылып жатқан кәсіпкерлердің құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға бағытталған жоба аясында департаменттің араласуымен 100-ден астам кәсіпкердің проблемалық мәселелері шешім тапқан.
Жиынды қорытындылай келе департамент басшысының орынбасары түйткілді мәселелердің шешілуіне және қажеттіліктеріне байланысты сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің картасы тұрақты түрде жаңартылып отыратынын, сыбайлас жемқорлық қылмыстарының алдын алу жұмыстарының қарқыны бәсеңдемейтінін айтты.