Соңғы уақытта облыс көлемінде бірқатар тұрғындар бөдене өсіріп, оны табыс көзіне айналдырып отырғандығын жиі естиміз. Бұл дегеніміз, нарық заңдылығына қарай, сұраныстан туындаған істің бірі. Құс шаруашылығының бұл түрі бүгінде Жарма ауданына да жетті. Өңірде алғашқылардың бірі болып Баймұрат Ысқақұлы өзінің отбасы мүшелерімен бірлесіп көп адамдар айналыса қоймайтын бөдене құсын өсіріп, еті мен жұмыртқасын өндіруді қолға алды.
{jcomments on}Ішкі істер саласының ардагері құрметті еңбек демалысына шықса да, қол қусырып отырмай, әр істің басын шалған. Уақыт өте келе, кішкене ғана құстан үлкен өнім өндіруге болатындығын біліп, істі жүзеге асырған. Бұл ұсыныс жанұя мүшелерінің ойынан шығып, кәсіп жандана бастады.
— Бөдене өсіру ісін теледидардан көріп, көбіне бұл шаруашылықпен Өзбекстан мемлекетінде жиі айналысатындығын аңғардым. Бөдененің жұмыртқасы мен етінің адам ағзасы үшін берері көп екендігін көріп, оны өсіруді жанұямызбен қолға алмақ болып шештік, — дейді Баймұрат Ысқақұлы. Осыдан жарты жыл бұрын 20 бас бөдене сатып әкеліп, шаруашылығын бастаған Баймұрат Ысқақұлы ерекше күтімді қажет ететін құстың қыр-сырын ғаламтор арқылы үйреніпті. Істі игерген кәсіп иесі құс басын өсіруді жөн деп тауып, жұмыртқа шығаратын қондырғыны сатып алып, бүгінде бөдене басын 80-ге жеткізген екен. Бүгінде тәулігіне 25-тен аса жұмыртқа өнідіруде. Қаз бен үйрек, тауыққа қарағанда, бөдене жиі жұмыртқалайтындықтан, оған аз уақыт ішінде сұраныс та артқан. Яғни Баймұрат Ысқақұлынан тапсырыспен алып тұратын тұрақты тұтынушылар саны да күн санап артып келеді екен.
Жалпы, мамандар бөдене жұмыртқасы мен етін жоғары бағалайды. Тіпті кей елдерде оқушылардың ас мәзіріне кіретін өнім болып табылады. Яғни жас жеткіншектердің ой қабілетін арттыру үшін, денсаулықтарын нығайту үшін таптырмайтын өнім екен. Жалпы, бөдененің еті жұмсақ әрі жеңіл. Бөдене өсіруді алғаш қолға алған жапондар екен. Қазіргі таңда дүниежүзінде жапон бөденесі, мәрмәр бөденесі, ағылшын бөденесі, фараон бөденесі атты төрт түрі өсіріледі. Бөдененің жұмыртқасы көптеген сырқаттарға шипа. Әсіресе адам ағзасын темір қалдықтары мен шлактардан тазартады. Тыныс жолы демікпесі, асқазан аурулары, жүйке, жүрек және тағы басқа ауруларға пайдалы. Құрамында фосфор, темір, калий, радионуклидтің пайдалы қоспалары бар. Еті холестеринсіз, жұмыртқасы дәрумендігі жағынан тауықтан үш есе құнарлы, амин қышқылы жеткілікті, микроэлементтерге бай.
Шағын құстан мол пайда табуға болатындығына көз жеткізген Баймұрат Ысқақұлы кәсіп аясын кеңейтіп, алдағы уақытта құс басын үш мыңға жеткізуді көздеп отыр. Ал бұрын тұрғындар бөдене жұмыртқасы мен етін ат арытып іздесе, енді алыстан арбаламай, жақыннан дорбалайтын мүмкіндікке жетті.
Мейірхан ОСПАНБАЕВ,
Жарма ауданы.