Бүгінгі таңда біздің облыста ерекше балаларға арналған бірқатар түзету орталықтары жұмыс істейді, алайда олардың көпшілігі — жекеменшік мекемелер. Сондықтан ерекше қажеттілігі бар балаларды осындай орталықтарда оқытуға барлық ата-ананың мүмкіндігі бола бермейді. Дегенмен бұл мәселені шешу мақсатында облыста әлеуметтік тапсырысқа қол қойылды, оған сәйкес, балалар түзету орталықтарына тегін баратын болады. Бұл туралы Семей қаласындағы Политехникалық колледждің ұйымдастыруымен «Инклюзивті білім беру: тәжірибе, проблемалар, шешу перспективалары» тақырыбында өткен облыстық семинарда айтылды.
Зарина КӘП,
«Семей таңы»
Семинардың Политехникалық колледжде өтуі кездейсоқтық емес. Бұл — қазіргі күні инклюзивті білім беру саласында жетекші саналатын оқу орындарының бірі.
Семинардың ашылу салтанатына Абай облысы білім басқармасы басшысының орынбасары Әсем Нүскенова, инклюзивті білім беру бөлімінің басшысы Тілек Алтайұлы, Облыстық әдістемелік орталықтың оқу үрдісін әдістемелік сүйемелдеу бөлімінің басшысы Сейлғазы Бласбаев қатысты.
— «Инклюзивті білім беру немесе «білім баршаға» бағдарламасы барлық балаларға мектепке дейінгі оқу орындарында, мектепте және колледжде оқу орны өміріне және қоғамдық жұмыстарға белсене қатысуға мүмкіндік береді. Біздің колледжде инклюзивті оқыту сонау 2012 жылдан бастап қолға алынды. Содан бері 11 жыл өтті, бүгін біздің оқытушылар өзге оқу орындарындағы әріптестерін жеткен жетістіктерімен таныстырып, құнды тәжірибелерін бөліседі. Мемлекет пен қоғам қазіргі жағдайда білім берудегі барлық тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге көп көңіл бөледі. Егер бұрын ерекше балалармен тек арнайы мектептер мен арнайы интернаттар айналысса, бүгінде колледждер де инклюзивті білім беруде, бұл жас ұрпақ үшін өте маңызды.
Колледжде мүгедектігі бар студенттермен бір педагог-психолог, екі сурдоаудармашы жұмыс істейді. Оларға сабақ беретін оқытушылардың барлығы дерлік арнайы курстардан өтіп, білімдерін көтеріп отырады. Оқытушылардың көпшілігі құлағының мүкісі бар студенттермен сурдоаудармашысыз тікелей жұмыс жүргізе алады. Колледжде мүгедектігі бар жастарды оқытуға толық мүмкіндік жаслған. Бүгінгі балалар — ертеңгі болашағымыз. Өкінішке қарай, олардың ішінде даму мүмкіндігі шектеулі балалар да бар. Ендеше, оларды бөле-жармай, бәріне бірдей қарап, өмірден лайықты орын табуларына көмектесейік,- деді семинардың ашылуында колледж директоры А.Нұрғожин.
— Бізде ерекше балаларға көмек көрсететін жекеменшік ұйымдар мен орталықтар аз емес, алайда олар ақылы болғандықтан, онда балаларды апаруға барлық ата-аналардың бірдей мүмкіндігі жоқ. Сондықтан бүгінде біз осы мәселе бойынша жұмыс жүргізіп жатырмыз, біз қаулыға қол қойдық, оған сәйкес, осындай жекеменшік орталықтар үшін мемлекеттік тапсырыс бөлінетін болады. Яғни балаларды оқыту ақысы бюджеттен төленетін болады. Балалар түзету орталықтарына тегін бара алады, — деді облыстық білім басқармасы басшысының орынбасары Әсем Нүскенова.
Семинар барысында колледждің орыс тілі мен әдебиеті пәні оқытушысы Т.Замятинаның «Инклюзивті оқыту топтарында орыс тілін оқытудың ерекшеліктері», дене тәрбиесі пәні оқытушысы В.Куршевтің «Инклюзивті білім беру топтарында дене тәрбиесі сабақтарын ұйымдастыру», өндірістік оқыту шебері К.Искаковтың «Инклюзивті топтарда технологиялық тәжірибеден өту мәселелері мен перспективалары» тақырыптарындағы баяндамалары қатысушылар арасында қызу талқыланды.
Талқылаудан кейін семинарға қатысушылар колледж оқытушыларының іс қағаздары бойынша ұйымдастырылған әдістемелік көрмені тамашалап, аспаз мамандығында оқитын студенттер дайындаған «Кофе — брейк» дастарқанынан дәм татты.
Үзілістен кейін колледждің орыс тілі мен әдебиеті пәні оқытушысы Т.Замятина «Біздің өміріміздегі цифрлық технологиялар » тақырыбында ашық сабақ, химия және биология пәні оқытушысы А.Ташметова сыныптан тыс іс-шара, арнайы пән оқытушылары М.Бахиева мен Г.Ахметова «Ақпараттық қамтамасыз ету» және «КТ пайдалану мен қызмет көрсету» пәндері бойынша, арнайы пән оқытушысы А.Байлауова мен өндірістік оқыту шебері Д.Көрпебаева «Шашты модельдеу және көркемдік безендіру» пәні бойынша бинарлы ашық сабақтар, ағылшын тілі пәні оқытушысы Н.Ребус «Мейірімділік» тақырыбында сынып сағатын, арнайы пән оқытушысы Ж.Маулитова мен өндірістік оқыту шебері Ш.Қалиева «Менің мамандығым – менің таңдауым» тақырыбында сыныптан тыс іс-шара, педагог-психолог Д.Нұржанова «Ерекше бала әлемі» тақырыбында тренинг өткізіп, өз іс-тәжірбиелерін бөлісті.
Семинар барысында қатысушылар мүгедектігі бар студенттердің арнайы дайындаған концерттік бағдарламасын да тамашалады. Қонақтар олардың өнерлеріне тәнті болғандарын айтып, ризашылықтарын білдірді.
Семинарда айтылғандай, инклюзивті білім беру саласында шешімін күткен проблемалар аз емес. Мысалы, түлектердің жұмыспен қамтылу көрсеткіші өте төмен және мемлекеттік тілдегі инклюзивті білім беруге арналған әдебиеттер жеткіліксіз.
— Қазіргі уақытта оқу орындарын бітірген ерекше қажеттілігі бар жастардың жұмысқа орналасу көрсеткіші өте төмен, өйткені кәсіпорындар оларды жұмысқа алғысы келмейді. Бірақ біз бұл бағытта жұмыс істеп жатырмыз. Болашақта бейіндеу, дуальды оқыту және қамқорлық бағдарламалары енгізілетін болады. Біз түлектердің өз мамандықтары бойынша еңбекпен қамтылуы үшін жұмыс жүргізетін боламыз. Қаламыз облыс орталығы болды, алдағы уақытта бизнес және қызмет көрсету саласы сұранысқа ие болады. Сондықтан біз ұйымдардың ерекше балаларды жеңіл жұмыстарға қабылдауын келісімшарттарда мақсатты түрде көрсететін боламыз, — деп түйіндеді сөзін облыстың білім басқармасы басшысының орынбасары Әсем Нүскенова.
Семинардың қорытындысында Абай облысы Білім басқармасының әдістемелік орталығының оқу үрдісін әдістемелік сүйемелдеу бөлімінің басшысы Сейлғазы Бласбаев осындай үлкен іс-шараны жоғары дәрежеде ұйымдастырған Политехника колледжі ұжымы мен әкімшілігіне, семинарға қатысушыларға алғыс білдірді.
